2012de Yayımlanan Kırmancca (Zazaca) Kitaplar

Günümüze kadar en çok Kırmancca (Zazaca) kitabın yayınlandığı yıl 2012 yılıdır. Tespit edebildiğimiz kadarıyla 2012 yılı içerisinde tam 25 tane Kırmancca (Zazaca) kitap yayınlandı. Bunlardan iki tanesi ikinci ve üçüncü baskı olarak diğerleri ise ilk baskı şeklinde yayınlanmış.   

Roşna Yayınevi, Vate Yayınevi, Artuklu Üniversitesi ve MEB tarafından yayınlanan kitaplar, dilin kullanımı ve imla açısından belli bir standartta iken, öteki kitapların tümü olmasa da önemli bir kısmı hem alfabe açısından hem imla ve dilin kullanımı açısından ciddi problemleri olan yayınlardır.       

Bir başka önemli nokta ise, bu 25 kitaptan 16 tanesi Vate Çalışma Grubu üyeleri tarafından veya onların çevresi yada onlarla ilişkide olanlar tarafından hazırlanmış kitaplardır. Örneğin, Artuklu Üniversitesi tarafından yayınlanan ve yine Artuklu Üniversitesi tarafından hazırlanan ama MEB tarafından yayınlanan kitap, Vate Çalışma Grubu üyeleriyle işbirliği içerisinde hazırlanmıştır.

Vate Çalışma Grubu, 1996 yılından bu yana Kürtçenin Zazaca lehçesinin derlenmesi, standartlaştırılması, gramer kurallarının tespit edilmesi için yılda iki kez periyodik olarak çalıştay toplantılarını gerçekleştiren gönüllü dil aktivistlerinden oluşmaktadır. Şimdiye kadar 22 kez toplanan Vate Çalışma Grubu, 20. toplantısını 30-31.10.2011 – 01-02.11.2011 tarihinde Mardin Artuklu Üniversitesi’nin ev sahipliğinde Üniversite binasında gerçekleştirdi.

Vate Çalışma Grubu, çalıştay toplantılarında tespit ettikleri sözcüklerin standart formları ve gramer kurallarını yayınladığı kültürel bir dergi olan ve şimdiye kadar 39 sayısı yayınlanmış olan Vate Degisini 1997 yılından bu yana düzenli bir şekilde yayınlamaktadır. Grup, tespit ettiği doğru yazım ve gramer kurallarını “Rastnuştişê Kirmanckî (Zazakî)”adlı bir eseri 2005 yılında yayımladı. Yine çalıştay toplantılarında tespit edilen standart formlarıyla birlikte diğer versiyonlarından oluşan sözcükleri de ayrı ayrı “Türkçe - Kirmancca (Zazaca) Sözlük ve Kirmancca (Zazaca) – Türkçe Sözlük şeklinde her seferinde genişletilerek üç kez yayımladı. Bütün bu temel çalışmalar, Zazaca yazının gelişmesini sağladı.   

2012 yılında yayınlanan diğer 9 kitaptan da belki bir tanesi Zazacayı Kürtçe saymayanlardan birinin yabancı bir araştırmacıya yardım ederek hazırlanmış ama geriye kalan tüm kitaplar, Kırmancları (Zazaları) doğal olarak Kürt, Kırmanccayı (Zazaca) da Kürtçenin beş lehçesinden bir olarak görenler tarafından hazırlanmış ve yayınlanmıştır.

Yine 2012 yılı içerinde saf Kırmancca (Zazaca) yayın yapan edebiyat sanat dergisi olan ŞEWÇILA dergisi, NEWEPEL gazetesi, ayrıca VATE dergisi ve yine Azadiya Welat gazetesinin ek olarak yayınladığı VERROJ, Kırmancca (Zazaca) yayınında kesintisiz bir şekilde yayınlarını devam ettiler. Ayrıca bütün sayılarında Kırmancca (Zazaca)'ya yer veren NUBIHAR dergisinin 118. sayısı da 2012 yılı içerisinde tamamen Kırmancca (Zazaca) olarak yayımladı. Bunlara ek olarak, internet ağı üzerinden yayın yapan www.zazaki.net, http://dersiminfo.com/, www.kirdki.com gibi yayınlar da Kırmancca (Zazaca) olarak yüzlerce haber, makale ve yazı yayınladılar.   

Bütün bu veriler somut olarak bize şunu göstermektedir. Asimilasyon dili olarak Türkçe ile Kürt düşmanlığı temelinde “Zazaca Kürtçe değildir”, “Zazalar Kürt değildir” diye sanal ortamda propaganda yapanların gerçekte Zazacayı geliştirme ile ilgili hiçbir dertleri yoktur. “Kürtler, Zazacayı eritiyor, Zazaları asimile ediyor” propagandası da tamamen temelsiz olduğu, yalan üzerine kurulduğu açık bir şekilde ortaya çıkmaktadır.

2012 Yılında Kırmancca (Zazaca) Yayınlanan Kitapların Listesi

1) Prof. Kadrî Yildirim & Îbrahîm Bîngol & Roşan Lezgîn, Edebîyatê Kirmanckî ra Nimûneyî, Weşanê Enstîtuya Ziwananê ke Tirkîya de Ciwîyenê ya Unîversîteya Artuklu, Mêrdîn 2012, 694 rîpelî

2) Prof. Dr. Kadrî Yildirim / Yrd. Doç. Dr. Abdurrahman Adak / Yrd. Doç. Dr. Hayrullah Acar / Zülküf Ergün / Îbrahîm Bîngol / Ramazan Pertev, Kurdî 5 – Zazakî, Milli Eğitim Bakanlığı, 2012

3) Bedrîye Topaç, Bero Sûr, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir 2012, 72 rîpelî

4) Roşan Lezgîn, Tarîyîya Adirî de, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir 2012, 80 rîpelî

5) Roşan Lezgîn, Dersê Ziwanî, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir 2012, 128 rîpelî

6) Roşan Lezgîn, Binê Dara Valêre de, Çapa Hîrêyine, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir 2012, 72 rîpelî

7) Xidirê Başî, Gula Xizirî, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2012, 132 rîpelî

8) Sîyamend Mîrvanî, Kal Mûsênî Zeydûnû (Folklorê Mîyaran ra), Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2012, 124 rîpelî

9) Mehmûd Nêşite, Çakêto Sipî, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2012, 120 rîpelî

10) Alî Beytaş, Şaîsmayîl (Estanikanê Gimgimî ra), Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2012, 140 rîpelî

11) Akman Gedîk, Roj Ma De Şewle Dano, Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2012, 40 rîpelî

12) Alî Aydin Çîçek, Sayê Marû (Estanikanê Xinis û Tekmanî ra), Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, 2012, 144 rîpelî

13) Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Xiznaya Çekuyan 1 (Deutsch & Kirmanckî), Înstîtutê Ziwan û Kulturê Kirmancî (Zaza) - IKK e. V., Berlîn 2012

14) Alan Dilpak & Lerzan Jandîl, Xiznaya Çekuyan 2 (Deutsch & Kirmanckî), Înstîtutê Ziwan û Kulturê Kirmancî (Zaza) - IKK e. V., Berlîn 2012

15) Wedat Kaymak, Welîyê Hediki (Peyeyê Şêx Seîdî) û Ez Qelbînij, Arya Yayıncılık, Îstanbul 2012, 100 rîpelî

16) Grûba Xebate ya Vateyî, Rastnuştişê Kirmanckî (Zazakî), Weşanxaneyê Vateyî, Îstanbul, Çapa dîyine, 2012

17) Bîlal-Feqî Çolîg, Mewlîdê Peximbêr -Qey Tutonê Zazon-, Dîwan, Îstanbul, 2012, 44 rîpelî

18) Turan Erdem & Orhan Erdem, Dersên Zuwenê Kurdi-Zazaki û Soniki (Türkçe Açıklamalı Kürtçe Dil Dersleri –Zazaca Ve Hikayeler), Arya Yayıncılık, İstanbul, 2012 (2.baskı), 240 rîpelî

19) Fahri Ergun, Zuwan Vinîbose, Weşanên Arya, Îstanbul, 2012, 240 rîpelî

20) Medet Can, Hêgayo Bêwahêr, Îstanbûl 2012, 64 rîpelî

21) Medet Can, Barkerdena Zerrî, Îstanbûl 2012, 288 rîpelî

22) Nurettîn Durman, Tîjbazî, Tirkî ra Zazakî: Hasîp Bîngol, Erguvan Yayınevi, Îstanbul, 2012, 80 rîpelî (Tirkî & Zazakî)

23) Sven Nordqvîst, Findo Cîya Beno, Apec, Stockholm, 2012

24) Mikaîl Aslan, Repertuar - Kılamê Çemi/Nehir Şarkıları-, Tîj yayıncılık, Îstanbul, 2012, 119 r. (Tirkî & Kirmanckî & Kurmancî)

25) Roşan Hayıg & Brigitte Werner, Zazaca-Türkçe Sözlük-Türkçe-Zazaca Sözcük Listesi, Tîj Yayıncılık, 2012, 448 rîpelî