Artuklu Universitesi’nden Önemli Bir Kitap
Ziraat Yüksek Mühendisi Ahmet Kasımoğlu (Ehmedê Dirihî) tarafından hazırlanan Kürtçe Bitki Adları Sözlüğü (Ferhenga Navên Nebatan a Kurdî) Artuklu Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü tarafından yayımlandı. Kitap, Kürtçe bitki adları derlemesi alanında şimdiye kadar yapılan en kapsamlı çalışma olarak temel kitaplar arasında yer almaktadır.
Artuklu Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü, geçen yıl da 694 sayfadan oluşan Zazaca Edebiyatından Örnekler (Edebîyatê Kirmanckî ra Nimûneyî) ve yine, 448 sayfadan oluşan Kürtçe Dilbilgisi (Kurmancî Lehçesi) adlı iki temel kitabın yanı sıra, seçmeli dil dersleri için ise MEB tarafından yayımlanan Kürtçenin her iki lehçesinde iki kısımdan oluşan KURDÎ 5 Kurmancî ve KURDÎ 5 Zazakî ders kitabını da hazırlamıştı.
19 x 27 cm ebadında ve 1168 sayfadan oluşan Kürtçe Bitki Adları Sözlüğü’nde 20 bin civarında Kürtçe bitki adı, 5 bin kadar Türkçe ve 3 bin civarında da Latince karşılıkları olan adlar vardır. Kürtçe olarak, Kurmancca, Zazaca, Soranca ve Goranca lehçelerinde derlenen adlar yer alırken, yeterli yazınsal kaynağa ulaşılamadığından Kürtçenin Lurca lehçesindeki adlar sözlükte yer alamamış.
Kürtçe Bitki Adları Sözlüğü için yaklaşık 14 yıllık sürekli bir çalışma yürüten Ahmet Kasımoğlu, çalışması hakkında şunları söylüyor: “1999 yılında İstanbul Kürt Enstitüsü’nü telefonla aradığımda, bitkilerin Kürtçe adlandırılması konusunda bir çalışmanın olmadığını öğrenerek, çalışmaya başladım. Günümüze kadar yayınlanmış Kürtçe genel sözlük, kitap, dergi ve diğer yayınları tarayarak, ayrıca Kürtçe’nin konuşulduğu coğrafyada Doğu’da Iğdır, Doğubayazıt, Van ve Hakkâri’den, Batı’da Zara’nın Zazalar Mezrası, Kuzey’de Tercan ve Karayazı’dan Güney’de Barzan, Amedîye, Duhok, Mardin, Urfa, Adıyaman ve hatta Maraş’a kadar bitkiler yerinde görülerek, adları derlemeye çalıştım. 2009 yılında Kürtçe kursu sertifikasını aldığım, Mardin Artuklu Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadri Yıldırım’ın önerisini kabul edip, 2012 Eylül ayından başlayarak Kürtçe Bitki Adları Sözlüğünü yayına hazırlamaya başladım. Bitkilerin Kürtçe adları derlenirken, Türkiye’den Zazaca ve Kurmancca lehçelerindeki adları, Kürt Federe Yönetimi Bölgesinden Kurmancca ve Soranca lehçelerindeki adları, Doğuda yayınlanan tıbbi kitaplardan ise Soranca ve Goranca lehçelerindeki adları derledim.”
Kitabın başlangıç bölümünde Önsöz ve kimi diğer bilgi ve değerlendirmeler, Türkçe ve Kürtçenin Kurmancca ve Zazaca lehçelerinde yazılmış. Sözlük bölümünde ise, sayfa 69’dan 915’e kadar bitki adları Kürtçe-Kürtçe-Türkçe-Latince şeklinde, sayfa 917’den 1059’a kadar olan kısımda Türkçe-Kürtçe-Latince ve sayfa 1061’den 1168’e kadar olan kısımda ise Latince-Kürtçe-Türkçe şeklinde dizilmişler. İsteyen her üç dilden birini seçerek, yani Kürtçe, Türkçe veya Latinceyi esas alarak diğer dillerdeki bitki adı veya adlarının karşılığını görebilir.
İstemek için:
TEL: 0 505 834 60 99
Kargo ücreti dahil: 50 TL
Ayrıca, İzmir’de Deniz Kitabevi, Ankara’da Çarçira Kitabevi, Çewlîg’de Bilgi Dünyası Kitabevi, İstanbul’da Medya Kitabevi, Riha’da Etkin Kitabevi, Dîyarbekir’de ise Avesta Kitabevi, Ensar Kitabevi ve Kafka Kitabevi’inde satılmaktadır
Ahmet Kasımoğlu (Ehmedê Dirihî), Kürtçe Bitki Adları Sözlüğü, Artuklu Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Yayınları, Mardin 2013, 1168 sayfa