Beqal Hecî

Ez serra 1986 ra hetanî serra 2000î Dîyarbekir de bîya. Keyeyê mi semtê Şehîtlikî, kuçeyê 32. de bi. Nika no kuçe de her sêşeme bazar ronîyeno. O wext, mektebo ke ez tede xebitîyayêne nêzdîyê nê kuçeyî bi. Kuçe de di beqalî estbî. Nameyê beqalê nêzdîyê keyeyê mi ra vatêne Beqalîya Muxtarî. Mi nê nameyî ra hes nêkerdêne. Seba nê nameyî, dayîş-girewtişê mi uca ra çin bi. Mi lazimîya keyeyî beqal Hecî ra girotêne. Roje de çend rey ez beqalê Hecî de bîya.

Verê beqalî de çend kursî ronaye bîy. Her wext mêmanî ey estbîy. Hecî qîymet dayêne her kesî. Xo dabi heskerdiş. Hecî merdimêko zaf zî yaran bi. Kêmasîyê ey zî muşterî eware kerdêne ke çî zêde bidayêne rotiş. Ey karê xo rind zanayêne.

Roja şeme, bê mi şarê keyeyî bineyke herey wuriştêne. Payîzî Dîyarbekir sey wisarî ravêreno. Ê rojanê rindan ra rojêk, seba çaya sibayî ez dikanê Hecî de mêmano bêdawet bîya. Hima mi nêvatbi rojê ti weş, Hecî qise bi qise ra pabestna, va:

- Rew mewurze. Wa cîranî nêvajê no senî bîyo malim. Hîna dewijîye ra nêfelitîyayo. Keyeyê înan sey wareyo bêwayîr, çend kekin o. Sey dîkan, hewnê xo de qut vîneno û vecîyeno teber. Wax wax! Ma nêzanê no malim zî şevgêrêk o.

Barêk yarenîya xo bi mi ard. Mi zî Hecî ra va:

- No pêro ez a. La ti çi yî?

Tede qiseya xo kerde rêz:

- Ez hewtay û panc serre ya. Hetanî mi Dîyarbekir de ca da xo, mi çi dî, çi nêdî! Dîyarbekir de, rewna nakokî mîyanê dewijan û bacarîyan de esta. Sûkijî dewijan ra zaf eciz bîy. Sûkijan gore, ê ke kuçan de şemate û gemarî virazenê, bêlome pêro dewij ê. Heme çîyê xirabî karê dewijan bî. Dewijî zî sey tutêko sucdar, destê xo pîzeyê xo ser o, girê dayêne û vileyê xo kerdêne çewt û vatêne “belê qirban”. Bi raştî, rebenîya dewijan qet meperse! Çira hendêk sist bî? Gore mi, dewlete paşt dayêne sûkijan. Înanê ke xovero bidayêne, bi rojan qereqol de mendêne. Reyna nêeşkayêne bêrê sûke, înan rê qedexe bi. Sûkijî qayîl nêbîyêne.

Mi va:

- Hecî wina aseno ke nê merdimanê ke qayîl nêbenê ra yew zî ti yî. Ti vatêne se?

- Mi çîyêk nêvatene. Ez zerrîya xo de vajvajîyayêne. Bi mi mehuye, ez ê sistan ra yew a.

- Ti çi vajvajîyayêne?

- Eke dewleta ma bibîne, mi lepatêk bidayêne binê goşê şima ro, do serê şewdirî de roj senî apey ageyreno, dinya senî bena tarî û estare senî çuriskêno, şima do bidiyêne.

- Hecî ez bextî to de ya, bes o! Biney hedî pirode, do destê to bidejo.Ti pêro sûkijî qir kerdîy. Vindere!

Hecî şermaya û va:

- Temam, to heyfe xo mi ra girewt.

A hel-hele de îxtîyarêkê bînî goşdarîya ma kerdêne. Puşîya sûre sey şarpa girêdaybî. Nê rojanê verê payîzî de qaputêko giran piradaye bi. Binê şelwaran de lastîkê diryayeyî paykerde bî. Bi her halê xo nîşan dayêne ke şewa xirabe vîyarnaya. Mûrizêko tarî niştbi rîyê ey ser. Nê îxtîyarê va:

- Ez Licê ra ya. Şand ra hetanî nêmeyê şewe, gule û topî ma ser ro varey. Jetêk ameyêne, o bîn şîyêne. Mi bê hemdê xo, tayê goşdarîya şima kerd. Ez xemgîn a. Vizêr nê kuçan de mecalîya ma çin bî. Ewro zî dewanê ma veşnenê. Helal bo şima rê, şima çi weş-weş huyenê.

Nê vatişanê îxtîyarî ser o Hecî va:

- Ti rast vanî. Polîsan emşo no kuçe de, çend merdimî berdîy, hûmara înan bellî nîya. Ez na laqaytîya xo îzeh bikerî. Mi waştbi ke moral bidî xoceyî. Keyeyê ey de kitabê kurdkî tepişîyay. Şewa bîne zîndan de bi. Seke to va, ez zî xemgîn a. Birîna destê şarî xidar û xorîn a. Eke no dej, laşê ma ra nêvejîyo, tamê fekê ma tim tal o. Bi çay û şeker şirîn nêbeno.