Deniz Gunduz Komela Dêrsimî ya Anqara de
Deniz Gunduzî komela Dêrsimî ya Anqara de kirmanckî ser o qisey kerd. No qiseykerdiş 28.05.2011 de saete 13.00 de komela Dêrsimî de virazîya. Qiseykerdişê Deniz Gunduzî Leyla Adabeyî bi zerrweşî akerd û seba ameyîşê ey zaf sipasî kerd. Îdarekerdoxa qiseykerdişî, mamostaya Kurdî-Derî Ayşe Navruz bî.
Ayşe Navruz demê qiseykerdişê îdarekerîye de xebata kirmanckî ser o qal kerd û vat, na xebata ke ha Anqara de, bi hetkarîya Kurdî-Derî û Grûba Xebate ya Vateyî yena dayene. Seba naye Kurdî-Der û Grûba Xebate ya Vateyî rê zaf sipasî kerdî.
Beşdarê nê qiseykerdişî cayanê sey Gimgim, Erzingan, Dêrsim, Dîyarbekirî yê welatî ra bîy. Mîyanê nê beşdaran ra qismêk wendekarê xebata ziwanî, qismêk zî yan kirmanckî baş nêzaneyne yan zî kurmanc bîy.
Denîz Gunduzî qiseykerdişê xo bi tarîxê kirmanckî akerd û tarîxê resmî rexne kerd va, ziwanê ma zarawayanê kurdkî ra yew a, kirmanckî ya. Seba naye nimûneyê balkeşî tarîx ra day. Ma vajê, zarawayê kirmackî û kurmanckî senî yewbînî ra nêzdî yê, bingehê çekuyanê înan senî seyyewbînî yê. Çekuya “keye” û çekuya “çeye” kotî ra yênê.
Mamostayî derheqê standardîzekerdişê kirmanckî de çend çî vatî û qalê xebata Grûba Xebate ya Vateyî kerd.
Badê ci ra, qiseykerdiş pê pers û cewaban dom kerd. Mîyanê nê persan ra çend hebî wina bîy:
- Mamoste, ma zanê ke demo ke ti kirmanckî ser o xebitîyayî, demo ke zaf çetîn bi û o wext zî kesî xo ziwanî rê nêkerdêne wayîr. Gelo eleqeyê to senî virazîya?
Deniz Gunduzî va:
- Rast a, o dem de kesî xo kirmanckî ser o wayîr nêvînayêne. O wext, wextêko baş nêbî. La o wext de ma keye de kirmanckî qisey kerdêne. Coka eleqeyê mi kirmanckî ser o estbi. Xora mi ziwanê kurdkî ra zî hes kerdêne. Demê ewilînî de ez kurmanckî ser o xebetîyaya. Badê ci zî mi kirmanckî ser o xebata xo domna.
- Çira Grûba Xebate ya Vateyî beşdarê sempozyumê Unîversîteya Çewlîgî nêbî û nê boykotî ser o ti se vanî?
Deniz Gunduzî va:
- Sempozyumo ke Unîversîteya Çewlîgî de ame viraştene sempozyumê fikrê dewlete bî. Coka Grûba Xebate ya Vateyî sempozyom boykot kerd. No birreyê boykotî rast o. Eke Grûba Xebate ya Vateyî beşdarê sempozyumî bibîyêne û uca qisey bikerdêne, qalê ziwanî bikerdêne (xora qiseykerdişî înan hetê şewe ra verdîyabî), no qiseykerdiş ameyne o mana ke Grûba Xebate ya Vateyî asîmîlasyon wazena û ê ke kurdan asîmîle kenê, înan rê hetkarî kena. Coka birreyê boykotî birreyêko rast bi.
- Çend rojan ra ver, Çewlîg de seba hedîseyê rojnameyê NewePelî ti çi fikirênî?
Deniz Gunduzî va:
- Persa diyîne de zî mi cewab da, Çewlîg de, wazenê ke wa şaro kirmanc bi ziwanê xo, huner û kulturê xo nêciwîyo, coka tayê kesî estê ke bîyayîşê rojnameyê kirmanckî ra nêweş ê. Hedîseya rojnameyê NewePelî zî no hawa yo, îdarekerdoxê Çewlîgî nêwazenê ke şar bi ziwanê xo rojname biwano û xeberan ra haydar bo. No zî şaxê asîmilasyonî ra yew o.
Badê nê pers û cewaban, îdarekerdoxa qiseykerdişî Ayşe Navruz sipasî kerd û qiseykerdiş qedîna û kitabê Weşanxaneyê Vateyî amey rotiş. Beşdarê qiseykerdişî zî kitabê xo îmza kerdî.
Peynîyê qiseykerdişî de wendekaranê kursê kirmanckî û Deniz Gunduzî fotografî antî.