DNAyê Genimî Eşkawîya
Cigêrayoxanê genetîkîye Unîversîteya Liverpoolî ya Îngilîstanî de netîceyê cigêrayîşan de xerîteyê genanê genimî ke genanê însanî ra panc qatî vêşêr aloznaye yê, vet. Pisporî vanê, no cigêrayîş wareyê zîretî de dewrêko newe îşaret keno.
Rojnameyê Independentî manşetê xo de xebere vila kerde û warê ramitişê genimî de nê des hezarî serranê peyênan de sey keşfo tewr muhîm nîşan da. Rojname dano zanayene ke se ra neway û pancê (% 95) xerîteyê genanê genimî deşîfre bîyo.
Independent dano zanayene ke, nê keşfî reyde panc serranê vernîya ma de tewirê genimî yê ke vera nêweşîyan de pêt ê û hîna zaf mehsul danê do bêrê xuliqnayene. Bi no hawa do vayîya genimî kêmî bibo, xela û vêşanîye zî mîyan ra wedarîyo.
Mudirê ekonomîye yê rojnameyî Sean O'Gready zî derheqê mesela de yew meqale nuşta û dano zanayene ke no keşf seba însananê ke binê tesîrê vêşanîye de yê xeberêka hol a la seba ekolojîyê dinya tesîrê xo hende zî hol nîyo.
Sean O'Gready vano “Qet guman tey çin o ke no keşf do zîretî bizêdno, nanî ercan bikero û însanîyetî a qedera ke Thomas Malthusî serra 1789 de texmîn kerdbî ra bixelisno. La heto xirab yê na mesela no yo ke ma do bişayê dinyayêka hîna girde weye bikerin la dinyaya ma gird nêbena. Eke însanî rîyê erdî ser o vêşî bibê, no yeno a mana ke germbîyayîşo global zî do hende vêşî bibo.”
Thomas Malthus meqaleyê xo de vano, “Şarê welatanê ke nika aver şinê, eke biwazê sey şarê Amerîka biciwîyê, a game ma rê çend dinyayê bînî zî lazim benê. Manîyê vernîya averşîyayîşê ekonomîkîye de manîyê teknolojîkî nîyê, yê ekolojîkî yê.”
Profesorê genetîkî yê Unîversîteya Liverpoolî Neil Hall vano, “Panc serranê vernîya ma de do nan ercan bibo û na yewe sayeyê xebata ma de bena.” Hîrê unîversîteyanê ke na xebate pîya kenê ra yew zî Unîversîteya Bristolî ya. Na unîversîte ra Keith Edwards zî vano, “Na xebata ma îmkan dana ke genimî ser o hîna zaf xebatê averşîyayeyî virazîyê