Estanika Keçelekî

Cayêk bi, cayêk çinê bi. Yew dewe de merdimêk û cinîye xwu bî. Bi miqatkerdişê heywanî û ramitişê xeleyî debara xwu kerdêne. Tam yew aîleyî dewe bî. Gedeyê înan hema çinê bî.

Mêrik şono hêgayê xwu rameno, paleyî keno. Xeleyê xwu benê arêye de tehnenê. Tim nanê xeleyî wenê. Cinî zî heywanan miqat kena û şit doşena. Mêrik wexto şono hêga de xebetîno, cinî ey rê nanê xele bena.

Aşmî vîyarenê, serrî şinê. Mêrik paleyî keno, cinî ci rê werd bena. Camêrd vano "Cinî ino çand ray o ke ti mi rê nano cew ana. Qay nanê ma nanê xele nîyo keçê?" Cinî vana "Wullay nanê ma nanê xeleyî bi. La waya to deşte de tizan kena, nanê ma tiya beno cew. Çend rocî şo deşte, aye ra bicigirîye, wa wina nêkero." Mêrik şaş beno vano "Qey wina yew gure beno cinî!"

Merdim tayê wext paweno, ewnîyeno ke nanê cewî vêşer nan nîno. Zaf hêrs beno, kuweno rayir. Nizdî dewa waya xwu de rayirî ser o yew gedeyo keçel raştê ey yeno. Gede perseno vano "Ti kam î, şonî kura?" Merdim vano "Yew waya mi ina dewe de esta, ez ameya ya het."

Tayê tereqnayişî dima gede fehm keno ke ino merdim xalê ey o. Tabî zaf beno keyfweş û yewbînan persenê. Keçelek xalê xwu gêno û şonê keye. Waya merdimî wexto ke birayî xwu veynena zaf keyfweş bena, birayê xwu zerrî ra miçî kena. Ey rê werd hedirnena, ey rê xizmet kena. La birayê aye hêrsin o. Vano "Waya mi, çi ra ti tiya tizan kena, ti nanê ma yê xele kena cew? Çi heqê to ma ser o esto?"

Waya ey ecêb manena, vana "Birayê mi, inê çi qal ê, çi nege û botan ê, ti kenê!" Birayê aye vano "Wullayî ma xele ramenê, nanê ma nanê xele bi. Tayê wext dima nanê ma bi nanê cewî. Cinîya mi va sebeb waya to ya, deşte de tizan kena, nanê ma beno cew."

Waya ey vana "Ney ney keko. Cinîya to zûrî kena. Kena ke mabeynê min û to biheremno. Goş mede aye, waya xwu ra mecigirîye. Qey wina yew çî biyo caran?" Merdim waya xwu ra bawer keno. Vano "Tamom.”

Wextê ageyrayişî keçelek vano ez zî xalê xwu reydi şona, çend rocî bena meymanê ey.

Yenê resenê keye, roca bîne merdim vano “Ez şona hêga.” Keçelek vano “Xalo ez zî to reydi yena.”

Hêga de xebetênê, beno taştere. Wextê werdî yeno. Keçelek vano “Xalo ez şona ma rê keye ra nan ana.”

Şono keye ewnîyeno ke xalcika ey nanê xele û werd hedirnayo, dekerdo yew tewre û ha vecîyena teber. Keçelek vano "Xalcînî bide mi, bide mi. Ez bena." Xalcike ra gêno beno xalê xwu rê. Xalê ey wexto ke nanê xele veyneno zaf keyfweş beno.

Roca diyin zî eynen wina beno. Roca hîrêyin, keçelek xalê xwu ra vano “Ez zaf betelîyayo. Ez ewro rew şona keye.” Keçelek rew yeno keye, vano "Xalcînî ez tayê rakuwena. Ti nan bihedirne. Mi biwarizne." Xalcika ey vana “Tamom.” 

Tam o wext yarê xalcike yeno. Aye ra zaf hêrs beno, vano "Bî di rocî ti nano cew dana mi. Nano xele şono kura?" Xalcike vana "Qet mevaci. Mêrdeyê mi şi keyê waya xwu, yew bînc ard. Tam ez vecîyena yena to het, ino bînc yeno tewreyê nanî mi ra gêno beno xalê xwu rê."

Wexto ke inê wina vengo berz qalî kenê, keçelek înan goştareno. Hal hewalê gureyî fehm keno. Yew çuwa dano sereyê yarê xalcika xwu ro, kişeno. Meyîtê lacekî gêno dekeno yew telîs, beno erzeno zereyê royî. Kir û hêlikanê lacekî zî nimitikî beno fistano newe yê xalcika xwu ra derezeno.

Dewe de her kes kiştişê lacekî hesyeno. Xalcika keçelekî zaf tersena. La behsê kiştişê ey nêkena.

Çend rocî dima dewe de yew veyve beno. Venga xalcika keçelekî zî donê. Keçelek vano "Xalcê ti nîşona veyve?" Xalcike vana "Keyfê mi çin o. Ez qayil nîya şira." Keçelek vano "Xalcê şo şo. Şo ke wa şar to ra guman nêko. Wa nêvacê aye lacek kişto." Xalcike vana "Ez çi xwu ra da?" Keçelek vano "Xalcê fistanê xwu yo newe xwu ra de." Xalcike vana "Eyla veyve de ez vaca çi?"

Keçelek vano "Xalcînî, vace: Kî kuşt kî kuşt? Ewa xir û gun li pişt, wê kuşt!"

Xalcike kurmancî nêzana, vana "Mehnaya inê qalan çi ya?" Keçelek vano "Xalcê kurmancî veyveyan de vanê. Seke vajê kî zava, kî zava!" Xalcike vana “Tamom.”

Şona veyve, vecyena meydan, kaykena vana "Kî kuşt kî kuşt? Ewa xir û gun li pişt, wê kuşt!"

Aye ke wina vana, pêro dewijî kir û hêlikê ke fistanê aye wa deşte yê vînenê, mesela fehm kenê. Gala aye kenê, gênê xwu miyan, bi kutiş kişenê.

Xalê keçelekî wexto ke paleyî ra yeno, keçelek her çî ti ra vano. Xalê ey kela keçelekî miçî keno, vano "Warza, to ez di belayan ra xelesnaya. Eferim to rê."*

______________

*Mi ina estaneki maya xwu Gewre ra goşdarî keredbî.