Jîyana Ma Kirdkî + Çar Ziwanan Zanena
Kênaya mi Jîyane bîye hîrêserrîye, ma va, ma aye bierşawin Kindergarten (tirkî vanê: Ana Okulu) la aye yew çeku almankî nêzanayêne. Xwura hem keyeyê xwu de ma bê kirdkî sobîna ziwan qisê nêkenî hem zî Jîyane tever de qijanê almanan dir kay nêkerdêne. Yan aye û birayanê xwu kay kerdêne yan zî aye bi kapikanê xwu kay kerdêne, înan dir suhbet kerdêne. Embaza aye ya tewr samîmî barbî bî, tewr zaf barbîya xwu dir suhbet kerdêne. Kamî ci rê nêheqîye bikerdêne, bicigirîyayêne, aye bebeka xwu barbî kerdêne xwu verar û ci rê derd û kulê xwu vatêne. No rid ra ma pot vistbi po, eke hewîya ma nêameyêne, ma qestîka vatêne "Of of Jîyan! Ti nêbena!” Aye ca de vazdayêne û barbîya xwu kerdêne virarda xwu û bi bermayiş û nalayiş vatêne “Bebeek! Dadîya mi, mi ra va of of!" Û hîn a roje kamî se kerdo se nêkerdo, pêro kerdêne la wa û barbîya xwu rê vatêne.
Xora keyeyê ma de kanalê televîzyonê tirkî û almankî çin bî ke Jîyane tirkî yan almankî bimuso. Wina dinyaya aye kapikê aye û birayê aye bî.
Axir ma Jîyane berde Kindergarten de qeyd kerde. Aye bi heyecan xwu xemilna, çanteyê xwu amade kerd, kincê xwu yê tewr rindekî dayî xwu ra, ma destê aye girewt berd Kindergarten û ma gêrayî a, ameyî keye. Taştare ma şî a Kindergarten ra girewte la ma dî ke zaf mehzun a. Ti hin bipersî vajî “Jîyan se bîyo?” A do biqîro. Ma ameyî keye, Jîyane ca de şîye barbîya xwu kerde xwu verar û hesirî kerdî war, va "Bebek! Ez hîn nêşina o mektebo giyin, uca çow mi dir kay nêkeno!”
Roja bîne rew ra ma Jîyane kerde aya, la vazda şî xwu kîlere de nimit. Ma va “Jîyan! Bê şo Kindergarten!” Aye va “Nê! Ez hîn nêşina Kindergarteno giyin!" Ma se kerd nêkerd a rika xo ra nêameye war. Mi va “Ey de howl, ti hîn kîlere ra tever nîna? Ti kîlere de kewena ra û werizena?" Jîyane va “Nê! Ez kîlere de nêvindena!” Ma va “O wext bê şo Kindergarten!” Aye kerd rike, va “Nê!” Ma ber ser o ber qefilna, ma va "Ti hîn tîya de kewena ra!”
Jîyane vengê xwu kerd berz qîra, zirçî û bazî gina piro, pay û nûjikî dayî ber ro, la se kerd nêkerd pere nêkerd. Ma ci rê cayê rakewtişî zî kîler de viraşt, kapikê aye zî dayî ci. Xwura bermişê xwu dewom kena.
Mudeyêk cuwa pey vengê aye birîya. Ma şî mitfaxe, ma çi bivîn! Her ca bîyo şit; binê berê kîlere ra herikîyeno, yeno mitfaxe. Ma berê kîlere kerd a, ma çi bivîn! Jîyane pêro paketê şitî dirnayê, şit deverdayo, torbeyê berxulî û rizî dirnayê şanayê ra, kerdê têmîyan... Ti vanî zereyê kîlere de roja mehşerî ya. Ma kîlere kerde pak.
Şewêk Jîyane kîlere de kewte ra, serê sibayî ma ber kerd a. Senî ke ma ber kerd a, zaf bî şa, zît bî tever. Ma va “Jîyan! Bê ma to benê Kindergarten!” Jîyane apey geyra a, ber xwu ser o cina ra, şî kewte kunciko peyên ê kîlere...
Ez şima ra kilmek vajî “Jîyane qasê hewteyêk kîlere de mende, tena wexto ke bişîyêne tuwalet ma vetêne tever la sobîna uca kewte ra û uca kay kerd û werd. Winî kerd ke pê nêşiro Kindergarten. Ma ewnîyayî Jîyane rika xwu ra ranêvîyarena, ma pê zor a berde Kindergarten. Maya aye a berdêne binêk het a vindertêne û xwu tira nimitêne ameyêne keye, hela taştareyî ma şîyêne ardêne keye. Axirî pira-pira Jîyane musa, hîn bi xwu şîye û ameye.
Çend hewteyî cuwa pey rojêk mi ra va “Bawo! Ez hîn almankî musaya.” Mi va “Dê mi ra vaje, ti çi musaya?” Çimê xwu nawit mi, va “Das ist çim (No çim o ).” Fekê xwu mot mi û va “Das ist fek (No fek o)." Zincîya xo mote mi, va “Das ist zînce (Na zincî ya).” Wina çekuyêk kirdkî çekuyêk almankî, pira-pira Jîyane almankî musa.
Rojêk ma şî ke aye Kindergarten ra bîyarin, ma dî a û mamostaya xwu çîyêk ser o pê nêkene. Mamsotaya aye vana “Das ist Nachtigal (No bilbil o).” A vana “Nein! Das ist Mîro! (Nê! No Mîro yo!)” Mamostaya aye se kena nêkena a vana “Nê! No Mîro yo!” Mi çîyêk nêva, ez ha munaqeşeyê înan temaşe kena, dê kam keweno ser. Peynîya peyêne mamostaya aye va "Temam, no Mîro yo.”
Mamostaya aye ez dîya, ameye mi het, pers kerd va “Gelo keye de bilbilê şima esto?” Mi va “E. Esto." Va “Nameyê ey çi yo?” Mi va "Mîro yo.” Mamostaya aye peşmirîya û va “Mi texmîn kerd keyeyê şima de bilbil esto. Ma se kenê nêkenê Jîyane nameyê bilbilî almankî nêvana, kurdkî vana.”
* * *
Jîyane wendişê xwu dewam kena, hema zî şina mekteb. Şima vanî belkî Jîyane hema zî almankî nêmusaya, ne? Gunekê mi şima! Jîyane nêzdî ra bena des û new serrîye. Û a qijanê almanan ra hîna rind almankî zanena. Tena almankî nê, a zaf rind înglîzkî, tirkî û dereceyêko orte de fransizkî zî zanena.
De mi dî şima zana mi na mesela çira nuşta!