Kampanyaya Protestokerdişê BBC-Fariskî

Televîzyonê BBC yê fariskî roja ziwanê dayîkê yê mîyanneteweyî de rewşa ziwananê teberê fariskî yê ke Îran û Efxanîstan de qisey benê ser o yew program pêşkêş kerd. Program de nê ziwanî hetê îdarekerê programî ra sey “ziwanê mehelî” amey namekerdiş. Îran de manayêka negatîfe yê termê “ziwanê mehelî” esta. Yanî, farisî bi nê termî ziwananê teberê fariskî de tehqîr kenê. Semedo ke BBC-Fariskî programê xo de seba ziwanê kurdkî û azerkî no term şuxulnayo û bi no qayde heqaret ro nê her di ziwanan kerdo, coka kurd û azerîyanê Îranî vera BBC de yew kampanyaya protestoyî organîze kerde.

Beyanatê amadekaranê kampanyaya protestoyî wina yo:

“Kanalê televîzyonî BBC yê fariskî roja yewşeme (21.02.2010) bi munasebetê ‘Roja Ziwanê Dayîkê yê Mîyanneteweyî’ programê bi nameyê ‘Nubetê Şuma’ de ke programanê tewr zêde yenê temaşekerdiş ra yew o, rewşa ziwananê neresmî yê ke Îran û Efxanîstan de qisey benê, munaqeşe kerd. Îdarekerê programî û keyepelê resmî yê kanalê fariskî yê BBC sernameyê nê programî kerdbi ‘Welatê şima de rewşa ziwananê mehelî senîn a?’ No term seranserê programî de tekrar bi.

Beno ke hetê pêşkêşkarî ra şuxulnayîşê termêkê sey ‘ziwanê neresmî’ yê Îranî sedemêkê normalî ra bo la edîtor û amadekarê nê programê BBC beno ke Îran de hetê kulturî û sîyasî ra manaya termê ‘ziwanê mehelî’ fehm nêkerdo la hewna zî ma wina bawer kenê ke no îzeheto cêrin cayê xo de yo.

Çekuya ‘mehelî’ ke kokê xo erebkî ra yena, ziwanê fariskî de nêzdîyê manaya çekuya îngilîzkî ‘lokal’î de ya. Û hol yeno zanayîş ke Îran de, mîyanê qiseykerdoxanê ziwananê teberî fariskî de manayêka negatîfe de ya. Na çeku yena manaya marjînalîye, destê dîyine û heta ke bindest û bêqîymetîye. Ma rê zaf ecêb yeno û ma aciz bîyê ke BBC nê termî seba ziwanê azerkî û kurdkî ke Îran de yenê qiseykerdiş şuxulneno. Çunke nê her di ziwanî sey ziwanê resmî welatanê cîranê Îranî de bi hawayêko resmî şinasîyênê.

Bi hawayê ‘ziwanê mehelî’ namekerdişê azerkî û kurdkî qet nêno qebulkerdiş. Heto bîn ra, eke merdim Îran de bala xo bido giranîya demografî û aborîya miletê azerî û miletê kurdî, tu rastîya nê termî çin a. Ma pê zerweş ê ke BBC derheqê rewşa ziwan, kultur û tarîxê şarê ke Îran de faris nîyê de pêşengîya weşanayîşê programanê radyo û televîzyonî keno la ma na bawerîye de yê, seba daşinasnayîşê kultur û ziwanê miletanê nefarsan de bi nezanî yan bi qestî şuxulnayîşê termêkê wina negatîf û qijkerdijî tena beno sedemê vejîyayîşê problemanê sîyasîyan û dest ra vetişê heqanê kulturî-ziwanî û bindestkerdişê nê miletan. Ma wazenê bawer bikerin ke îdareyê BBC razî nîyo ke bibo hemkarê na bêedaletîye. Coka ma xo rê heq vînenê ke ma BBC ra biwazin, bi hawayêko resmî na şaşîya xo îtîraf bikero û eşkera ozrê xo miletanê Îranî yê nefarsan ra biwazo.”

Seba îmzakerdişê metnê protestoyî bitikne>>>

Seba dîyayîşê lîsteya protestokerdoxan bitikne>>>