Kaxidê Venginî

Wexto ke serra 2011î ameye, ma zazayan mîyan de çîyêko newe vejîya. Heşt rîpelî kaxidî ser o, her rey da-des kesan bi vengê xo qisey kerdêne.

E wulay, qiseykerdiş!

Herçend teknolojî ê rojan de zî destûr dayêne ke merdim hem temaşe bikero hem zî tede qisey bikero la nê vengî seke hezar serrî yo herre bin de mendê û qet nêwazenê kes vengê înan bibirno yan vengê înan venganê bînan mîyan de bivilêşno, wina xo ra bawer, bê rincanbîyayîş qisey kerdêne.

Her kesî vengê xo gore, derdê xo gore, ge rasterast qisey kerdêne, ge zî to dî ke şaîrêk çimê xo girewtê û lepanê xo de ma rê eşq û vengê bilbilan, derd û şitê dayikan keno dîyarî.

Wexto ke kewt destê şarî, şar tede mend. Musayeyê çîyêkê winasî nêbi. Nerm bi, qat bîyêne û ci ser o vengan bê ke vinderê qisey kerdêne. Tayinan vatêne no zî kayê neyaran o, wazenê fikrê ma bikerê têmîyan. La tayinan zî vatêne eke wina bo çira ma rê rayîrê xelasî ra, heskerdişê mileta xo ra, şarê xo reyde hemderdbîyayîş ra û xeterê ke ha ma ver de yê û xo daldeyan de nimnenê ra behs bikero?

De de şar pê musa, fehm kerd ke nê rîpelanê venginan de neyarîye ney dostîye esta. Na rey tay kesan sey leteyê nanî nê kaxidî sey teberik dî û qet nêverda erd ro ginê. Tayinan zî hewna gumanan mîyan de pê dejê pîzeyê xo hem mereqî ver hem zî tersan ver her kesî ra dûrî goş nayî nê rîpelan ser. Axir kerametê nê rîpelan fek ra fek vila bîy.

Wexto ke nê kaxidî resayî cayêk, to dî bezreyê ke înan rîpelanê xo mîyan de seveknayê, kewtî eql û zerrîyan û bîy destpêkê hêvîyêka ecêbe. To dî, hinî ê kesan zî waştêne bibê wayîrê vengêk. Waştêne ê zî vengê xo nê rîpelan ser ra biresnê sewbîna cayan. Vengî bîy sebebê vengan û sey daristanê efsûnî, her vengî ne vernîya venganê bînan girewt ne zî zelalîya xo ra çîyêk vinî kerd, seke hêzêko îlahî peyda kerdo winî xo ra bawer qiseyê xo tu çîyêk ra teqsîr nêkerdî.

Dima rojêk tay kesanê bînan tey vet ke nê vengan mîyan de vengê winasî estê ke tena ê kaxidan ser o nêmanenê, sey perperikan vila benê, perrenê. Çi sînor şinasnenê, çi neyar, çi serd, çi zî çimanê xiraban. Tewreyê xo de bezreyê hêvîye û perran şanenê seba vilabîyayîşê nê vengê ke nêzanê rincanîye çi ya.

Tayêna kesan zî dî ke nê rîpelan pey de vengê hîna xorî û pêtî estê. Her ca ra merdim ê vengan pêhesîyeno. Vengê ke pê îradeyêko asinên tim û bisebr eynî çîyan vanê.

Xebat û heskerdiş û sebr.

Tayêna kesanê bînan zî fehm kerd ke nê kaxidî ewro ra ney, vizêran ra vengan resnenê. Vengê ke xo de hêvîyanê seserran nimnenê. Duayê seydayêk, hewnanê serê koyan, mirreyanê tizbeyan, çerixîyayîşê semayan û şewanê bêhewnan.

Û xebatkarî. Xebatkarê ke her kişta nê rîpelan de pê keda xo, xo mojnenê kesanê ke wazenê înan bivînê. Nê xebatkarî çi şew û çi roj nêverdenê ke nê vengî hinî bibê vinî. Herçend hûmara nê xebatkaran tay bo zî pê a zerrîya xo ya pîle seke miqateyê leyrekê hîrêrojeyî bê, tim lebitîyenê.

Kam ke bala xo bido, o do fehm bikero ma çira behs kenê û no veng do bireso goşê înan zî.*

_______________________________________

*No nuşte “Newepel, Rojnameyê kulturî, Hûmare 89, Dîyarbekir, Temmuze 2016, r. 1” de weşanîyayo.