Nuşteyê Edîtorî yê Rojnameyê Newepelî-10

Gama ke ma hûmara yewine ya Newepelî vete, mamosta Malmîsanij mi gêra, va “Senî şono?” Mi va, “Mamosta, wilay seke meydanê Berê Koyî yê Dîyarbekirî de, mîyanê hende miletî de ez xo rût-viran bikerî!...” Vejîyayîşê rojnameyêkê safî bi kirdkî çimê zafê merdiman de çîyêko ecêb, çîyêko temaşe bi! Ez se bikerî, tayê merdiman rê çîyê normalî anormal, çîyê anormalî zî normal asenê!...

Nika ma resayî hûmara desine. Nê des hûmaran de, nê demî de ma zaf badîreyî vîyarnay, zaf fetl û hokî xo dima verday. Tayê cahil, çimnebar û bêhurmetan belayê xo ma sawit, eşkera yan zî nimitkî eleyhê ma de xebitîyay, waşt ke karê ma provoke bikîn, waşt ke moralê ma bixeripnîn. Labelê moralê ma nêxeripîya, vera nê çîyan hîna zaf ma teşwîq bîy ke ma karê xo rê sûr bibîn û hîna zaf bixebitîn.

Nika rojnameyê ma mîyanê heme kurdan de ame naskerdene, ame qebulkerdene. Gelek dezgeyanê çapemenîye ma reyde roportajî kerdîy. Roje bi roje ma hîna weş aver şinê; dost, embaz, heskerdox û ardimkerdoxê ma zî vêşî benê.

Ê rojanê tengan de gelek kesan ma tena verday, pay da gureyê ma ro. La tayê dostanê erjayan zî ma tena nêverday. Mamosta Mistefa û Bedrîye xanime Anqara de wayîrîye ro rojnameyê ma kerd û bi nuşteyanê xo hertim paştgirîye da ma. Mutluyî Îzmîr de rojname vila kerd, dest bi nuştişî kerd. Xarpêt de kek Mistefayî rojnameyê ma vila kerd. Hem Çewlîg hem zî Mêrdîn de birayê ma Newzatî zaf hetê ma kerd, rojnameyê ma vila kerd. Enwerî rojname xo reyde berd Dara Hênî.

Hepisxaneyan ra tayê embazanê erjayan bi mektubanê xo moral da ma. Mesela, Murad mektuba xo de vano: “Karê şima zor û zehmet o la karêko bimbarek o, tarîxî yo. Tayê çî estê, merdim pê îftîxar keno, ‘bi nesîbê mi’ vano. Nika zî xeylê çî bî nesîbê şima. (…) Ma tîya xo mîyan de xebitîyenê. Verê, embazê ma zêde bi ziwanê xo eleqedar nêbîyî. Êdî damara çîyî ameya ci (!) ez nêzanena, hîna zêde wanenê û nusenê. Wa bi xeyr bo!”

Sînan zî mektuba xo de vano: “Her wendoxo ki biwazo ziwanê ma bimuso, şeno bi asane ya Newepelî ra fayde bivîno. Qandê na xebate ez vana ki Newepel ti weş û war bê, ê destê ki ti vetê ternî bê, ê çimê ki to neqişnenê roşnêrî bê, ê zerrîyê ki bi çekuyandê to ya danê piro û çekuyan to ra rêz kenê, barê ci şenikêr bo.

Ma embazên ki kirmanckî wanenê, ê ki hepisxanedê Elbistanî de manenê, Newepelî ra zaf fayde vînenê. Tenîya ‘Dersa Ziwanî’ nê heme nuşteyê Newepelî, formatê ci, qandê wendenda ci merdimî teşwîq keno.

Mamosta Roşan. Ma çend embazî hepisxanedê Elbistanî de dersa lehçeya ma kirmanckî (dimilî) vînenê. Ma ha mengên o ki dest kerdo pê. Ma dest de çimeyê bînî zî estbî. La tewr vêşî embazê ki newe musenê Newepelî ecibnenê. Ez bawer a ki na jû do şima; Bîlal Zîlan û Roşan Lezgînî şad bikero. Qandê coy mi waşt ez şima û Newepelî pîroz bikera.”

Çendeyêk verê cû Muhyedîn Batmanli mi gêra, va xortêk wazeno to bivîno. Ez werişta şîya, ma Ofîse de yewbînan dî. Nameyî xortî Selîm o. Kurmanc o, Batman ra yo. Unîversîteya Osman Gazî ya Eskeşîhîrî de sinifa diyine ya fakulteyê tibî waneno. Do bibo doktor. Va, “Keko, ez wazena tehtîlê hamnanî de rojnameyê Newepelî Dîyarbekir de vila bikerî. Kirdkî lehçeya ma kurdan a tewr qedîm a. Tehluke de ya, vîndî bena!...”

Nika Selîm rojnameyê ma kuçe û kolananê Dîyarbekirî de roşeno. Vano, “Tewr zaf kafeyan de roşîyeno. Esnafan ra vêşêr xort û kênayê wendeyî, kesê bişuûrî hîna leze mesela fehm kenê. Rojname erînenî.” Xora wina yo. Ma rê kesê bişuûrî lazim ê. Kesê ke mesela ferq kerda, îstîqbalê ma, amayeyê ma ê yê.

Ma hêvîdar ê ke heme belde, qeza û bajaranê kirdan de, bajaranê Tirkîya û Ewropa de, her yewî de yew temsîlkarê ma estbo. Îhtîyacîya ma zaf bi temsîlkaran esta. Eke ma meselaya temsîlkaran û vilakerdişê rojnameyî hel bikerîn, êdî paştîya ma nêna erd.*

_______________

* Newepel, Rojnameyo kulturî yo 15 roje, Hûmare 10,  Dîyarbekir 01-15 tebaxe 2011, r. 2