Nuşteyê Edîtorî yê Rojnameyê Newepelî-17

Grûba Xebate ya Vateyî 1996 ra nat bi hawayêko perîyodîk û biîstîqrar standardîzekerdişê kirdkî ser o xebitêna. Na grûbe, mîyanê kurdan de her hetan ra grûbêka îstîsna ya.

Tecrube û tarîxê nuştişê gorankî, kurmanckî û sorankî kirdkî ra kehenêr o. Lehçeyê kurmanckî û sorankî warê nuştişî de her hetan ra zaf mesafe girewto. La kirdkî hema newe, nê da-des serranê peyênan de aver şîye. Labelê merdim eşkeno vajo ke xebata standardîzekerdişê kirdkî heme lehçeyanê kurdkî ra aver a, biîstîqrar a, pak a, maqul a. Esas merdim eşkeno vajo ke xebatêka sey xebata Grûba Xebate ya Vateyî lehçeyanê bînan de çin a, nêbîya.

Seba ke merdim xebata na grûbe baş bivîno, ganî merdim na grûbe û xebata aye seke çin ê, seke bin ra yew grûba winasî çin bîya hesab bikero, a game hîna weş fehm beno ke na grûbe se kerdo, se nêkerdo. Mesela, seke kek Îhsan Esparî zî panelê kombîyayîşê 20. ke Unîversîteya Artuklu ya Mêrdînî de virazîya de va, destpêk ra hetanî demeyê awanbîyayîşê na grûbe pêro pîya 23 kitabê kirdkî neşr bîyê. La serra 1996 ra hetanî serra 2010î 125 kitabê kirdkî neşr bîyê. Nînan ra se ra vêşêr kitabî hetê endamanê grûbe yan zî kesê ke grûbe reyde têkilîye de yê ra ameyê weşanayîş. No proses dewam keno…

Endamê grûbe roje bi roje zêdîyenê, xebata standardîzekerdişî game bi game aver şina. Xebata ziwanî sey karê dewlete yo, caran peynîya xo nêna û do nêro zî. La eke ma xo ra pey biewnîn û bala xo bidîn karo ke na grûbe kerdo, heqîqeten xebatêka zaf erjaya ya. Mesela, hetanî ewro dorê hewt hezarî çeku û termê bingehînî ameyê standardîze kerdene. Hewna 20 hezar ra vêşêr formê cîya-cîyayî yê versîyonê çekuyan ameyê qeyd kerdene.

Grûba Xebate ya Vateyî pancês kombîyayîşê xo Ewropa de kerdî. La bîy panc rey zî welat de kom bena. Hîrê rey Dîyarbekir de, reyke Dêrsim de, na reya peyêne zî Mêrdîn de. Nîsana 2012î de zî înşalah Çewlîg de kom bena.

Helbet xebata na grûbe ziwanî ser o ya, la heto tewr balkêş yê na grûbe no yo ke sey grûbe xo denêkena mîyanê sîyasetê rojaneyî. Yanî beno ke tayê endamê grûbe xebata xo ya şexsî de terefdarê yew partî bê û sîyaset de aktîf bê la kam gama ke dore yena xebata Grûbe ser, tena konsantreyê ziwanî benê. Nê hetî ra polîtîkaya grûbe, sîyasetî ser ra, xetêka neteweyî de ya. Na xetêka zaf rast a. Nînan ra muhîmêr, endamê grûbe, na xebate de xo rê bi enerjîyê xo yê şexsî xebitênê. Û metodê xebata grûbe metodê îlmî yê. Rektorê Unîversîteya Artuklu Prof. Serdar Bedîî Omay û cagirewtoxê ey Prof. Qedrî Yildirimî gama ke derheqê xebata grûbe de heyranîya xo îfade kerde, va “Aqubet sereyê kurmancan bo.” No vate weşkerdiş nêbi, yew heqîqet îfade kerdêne.

Eke merdimî de hîsê milî çin bê, merdim miletê xo ra, neteweya xo ra, ziwan, edebîyat, huner û kulturê xo ra hes nêkero, merdim îdealîst nêbo, mumkin nîyo ke bieşko hende serrî pîya bo û wina xebatêka derg û dila bido xo ver. Eke ma heme têreyde wayîrê ziwanê xo vejîn, eke ma her kes cayê xo ra, qasê qewetê xo ra wayîrîye ro ziwan, edebîyat, huner, kultur û nasnameyê xo bikerîn, vernîya ma akerde ya.

Her çî destê ma de yo; binkewtiş zî serkewtiş zî. La ma xo vîr ra nêkerîn, cayê binkewteyan çin o. Tarîx bi destê serkewteyan nusîyayo, tarîx tim qalê serkewteyan keno.*

_______________

* Newepel, Rojnameyo kulturî yo 15 roje, Hûmare 17,  Dîyarbekir 16-30 teşrîne 2011, r. 2