Nuşteyê Edîtorî yê Rojnameyê Newepelî-75

Ma kurdî sey milet esasê xo de hetê xo yê milî/neteweyî ra bindest ê. Helbet mîyanê kurdan de tayê grûbê dînî, ma vajin, yaresan/elewî û êzidî estê ke hetê bawerîya xo ra rastê zulm û neheqî yenê. La esasê xo de, binge de, heme kurdî "kurdîtî"ya xo ra bindest ê. Yanî milîyetê kurdan binê dagîrkerî, tehqîr û zulmî de yo. Nê sedemî ra yo ke kurdî hetê hîsîyat û nasnameyê xo yê neteweyî ra tim zeîf mendê, şuûrê înan o milî qels mendo.

Miletê serdestî ke wayîrê dewletan ê, dor ro kurdan girewto. Hem erdê kurdan hem kurdî bi xo girewtê binê nîreyê xo, vera kurdan de polîtîkayêka zaf pête ronaya û bi heme hêzê xo polîtîkaya xo tetbîq kenê. Bingeyê polîtîkaya miletanê serdestan zeîfkerdişê nasname û hîsîyatê milî/neteweyî yê kurdan o. Coka seba ma kurdan mucadeleyê neteweyî de tesbîtkerdiş û muşexeskerdişê erjanê milî zaf muhîm o. Yanî ganî ma bizanin ke milet û milîyet, netewe û neteweyîtî çi yê. Dima zî ma bala xo bidin ser ke tefekur, lebat û têwgêrayîşê ma netîce de xizmetê çîyî keno. Ganî ma refleksê xo goreyê nê tesbîtan ra eyar bikin.

Mucadeleyê milî/neteweyî de pawitiş/muhafezekerdiş yanî miqatkerdiş/seveknayîş, afernayîş yanî zêdnayîş/xurtkerdiş û averberdişê erjanê neteweyî esas o. Erjê milî/neteweyî sere de nasnameyê milî, ziwan, kultur, welat û erdê milî ser o îqtîdarê milî yo. Bi vateyêko bîn, hedef wayîrê dewleta xo bîyayîşê miletê merdimî yo. Coka verê verkan gereka hişê ma de nasname û erjê ma yê neteweyî muşexes û zelal bê. Dima, ganî ma emîn bin ke tefekur, têwgêrayîş û xebata ma xizmetê erjanê ma yê neteweyî de ya yan ney. Eke ma sey kes/şexs nê hetî ra hişê xo, tefekurê xo zelal nêkin, ma bi zanayîş hisîyatê xo pêt nêkin, bi nîsbetêko zêde îhtîmal o ke ma kar û xebata xo de xizmetê neteweya xo de nêbin, heta beno ke ma eleyhê miletê xo de bin!

Wazenî ma sey kesî bifikirîn, wazenî sey aîle yan grûbe, yan zî sey komele, rêxistin û partî, ferq nêkeno. Gelo fikir, hedef û polîtîkaya ma, ancî têwgêrayîş û xebata ma netîce de xizmetê çîyî kena. Ganî ma hertim na perse xo ra bipersin û ma bieşkin cewabê xo zî bi hawayêko zelal bidin. Û helbet çîyo tewr muhîm, ganî mucadeleyê ma bingeyêkê exlaqî û însanî ser o ronîyo û biedalet bo. Çunke mucadeleyê vera serdestan, mucadeleyê bindestîye ra vejîyayîşî, mucadeleyê edalet û heqîye yo. Mucadeleyê edalet û heqîye bi metodanê neheqan nêbeno. 

Mucadeleyê rojnameyê ma Newepelî zî bingeyê fikrê neteweyî ser o pawitiş, afernayîş û averberdişê nasname û erjanê neteweyî yo. Kurdî miletêko zafziwan û zafdîn ê. Yanî mîyanê nasnameyê makro yê "kurdîtîye" de gelêk nasnameyê mîkroyî yê ziwanî û dînî estê. Rojnameyê Newepelî destpêk ra hetanî ewro bi fikrê neteweyî, bi şuûrê milî weşana xo dewam keno. Ma tu kurdêk yan hereketêkê kurdan red nêkenê, nêerzenê. Neke bivatiş heqîqet de ma lebitîyenê ke bingeyêkê demokratîk û exlaqî ser o xebata xo bikin. Ma bi cahdkerdişê xo yê masum û mutewazî la bi paştgirî û hetkarîya şima embazanê kurdperweran resayî hûmara xo ya hewtay û pancine. No serkewtişêko mutewazî la zaf cidî yo.

Gama ke ma ewnîyenê xo dima, heqîqeten pirêzeyêko pak û weçînaye ma dima aseno. Nameyê milet û milîyetê ma ser o, nameyê nasname û erjanê ma yê neteweyî ser o, nameyê însanîyetî ser no pirêze sey çimeyê îftîxarî beriqîyeno. No çimeyê îftîxarî êdî aîdê milet û milîyetê ma yo; çimeyê kultur û edebîyatê ma yo.

Hedefanê Newepelî ra o tewr muhîm no bi ke warê xizmetê neteweyî de kadroyan amade bikero. Nika ma vînenê, tewr zaf nê hetî ra ma mesafe girewto. Sey nimûneyî, 75 hûmaranê Newepelî de 1610 nuşteyê cîya-cîyayî weşanîyayê, 36 cinî 225 camêrd 262 kesan tede nuşto. Nînan ra nêzdîyê 200 kesan reya verêne Newepel de dest bi nuştiş kerdo. Qismêko muhîm yê nê nuştoxan êdî daîmî nusenê, tercumeyan kenê, unîversîteyan de lîsanso berz wanenê. Qismêkê înan êdî nuşte û teblîxanê îlmî amade kenê û panel, semîner û konferansan de pêşkêş kenê. Qismêk êdî bîyê wayîrê kitabî yan çend kitaban û sey nuştox şinasîyenê. Yanî Newepelî nuştoxê xo bi xo afernayî; ma yew bi yew heme nuştoxanê xo dir eleqedar bîyî, ma prosesê nuştişî sey kursî bikar ard.

Newepel seba kadroyanê neweyan wezîfeyê mektebî vîneno. La ma nê mucadeleyê xo sey yew xebata mutewazî vînenê. Xebatêka mutewazî la raşt û bişuûre. Çunke xebata ma bizanayîş û plankerde ya. Eke ma bi nê mucadeleyê xo doza neteweyî yê kurdîtîye de gamêka qijkeke zî eşta, ma di kerrayî raşt nayê pêser, ma xo bextewar hîs kenê.*

____________

*Newepel, Rojnameyo Kulturî, Hûmare 75, Dîyarbekir, Gulane 2015, r. 2