Pêraran de Hona Pîyazan Zîl Dayêne!

Tîje peyê koyî ra vecîyaye. Aye sereyê xo kerd berz, tîje de nîyada. Pêşmirîyenade xemdare kîşta lewanê aye ra vîyarîya ra. Hînî hîs kerd ke tîje aye de huyena. Cayode berz de bîye. Teyna koyo ke tîje pey ra vecîyaye cayê aye ra berzêr bî. Bêçika kelî berde lewanê xo, naye çareyê xo ra, va, “Ya tîja homete, ti ma bisetirne.” Na rey kî pê xo huyaye. Maya xo ameye vîrî. Xo bi xo va, “Seke her şono ez manena maya xo.” Seba ke ê deman pê maya xo leqî kerdîbî, xo ra şermayaye.

Kemera ke pîşta xo aznaybi ci kemerade honike bîye. Honikîya kemere vîyarîyaye bi zerrîya aye. Zerrîya xo bîye honike. Honikîyade weşe. Zerrîya xo bîye şêne…

Çimê xo dormarê xo de çarnayî. Gelîyade teng û xorîye cêrê aye de bîye. Ci ra awade zelale nazdar-nazdar herekîyayêne. Çimê xo gina pêrarade barîye ra. Pêrare teqîb kerde. Çi bîvîno? Çeyeyode xirabe! Banê çeyî ginayo zereyî ro labelê dêsê xo hona lingan ser o yê. Verê çeyeyî de baxçeyêk esto. Sincê xo yê pawitişî hona ca der ê. Seke hona wazenê pawitene bikerê…

Zereyê xo de çîyêk visîya. Şênîye cayê xo da xemgînîye. Janêk kewt zerrîya bele.  Mayêke ameye verê çimanê aye. Mayade kincê kurdînî ser o. Leçegade kesk, sûr, kewe û çeqere serê sereyî de. Leçegade vilikine. Hermeyê xo semernayê, bi lezkanî êna şona. Kifş o ke gureyê xo zaf o. Ciwanik a. Bejnbarî û rindek a. Çareyê xo ra kede herekîyena. Dosere de wuştbî ra, selx verdaybî ra, mast kerdîbî meşke şanaybî, ronê ci vetîbî. Heta ke ara bîbî şîrîn qet nêvinetîbî. Ara kî hadir kerdîbî. Seke şên asena. Ma hînî nêbî, kar û gure, kede zereyê mordemî de şênîye virazena…

Corê çeyeyî de raşteyêk esto. Uca ra qîjî û vîjîya domanan êna. Domanî kay kenê. Weş-weş kay kenê. Şênîya înan hard û asmênî kena pir. Huyenê. Huyayîşê înan sey aşme zerd o. Sey aşma çarêsşewîye. Sey gula samoyî. Kewe yo.

Jû ha wo cêr ra, qîyame ra oncîno cor. Seke tayê bîyo kuz. No pî yo. Pîyode kedkar. Pîyode mexrur. O kî bi keda xo maxrur o. Seba ke domananê xo nêkeno sêyanê verê çêveran, mexrur o. Ê biresê jûmînî şên û şad pêro pîya arayîya xo bikerê…

Û hînî nêbî. A rastîye! A rastîya gosirmete!

Asmên bî tung û tarî. Hewrê sîyayî vecîyay. Rîyê tîje guret. Tîje bîye vîndî. Hard lerza. Kemerî serê sereyê înan de gilêrî bîyî. Maye nêşkîye leyîranê xo binê pêşê xo de kom bikero. Pî hetêk ra şî. Hînî zîyaderî bî kuz. Bî vîndî. Domanî bî vilayî şîyî. Kam çi zano her jûyê înan kotî yo?

*

Sereyê xo kerd xo ver ke kes hesiranê aye mevîno. Hesirê xo kerdî pak, bi peşkîra xo ya ke boya araqî ci ra ameyênê.

Îtîya warê kurdanê kirmancan bî. Kirmancî seba ke deştan de mehelîyê, kulturê xo vîndî mekerê, xo biseveknê nê koyanê berzan de ca bîbî. Yan gelîyanê xorîyan de yan kî cayanê berzan de, ê cayê ke destê dişmenî meşkîyo bireso ci, ê cayan de ca bîbî. Tewr zêde hîrê yan kî çar çeyeyî têlewe de nîyaybî ro. Nika pêro tal û wêran bî. Pêro talan bîbî.

Çi balkêş o ke pêraranê nê çêyan de hona pîyazan zîl dayêne.

Nê vengî a xorînîya tarîxî ra vete:

- Hevalê delalî! De wurzên ma şîme. Hona raya ma zaf menda…*

Çile 2012

__________

*No nuşte “Newepel, Rojnameyo kulturî yo 15 roje, Hûmare 26, Dîyarbekir 01-15 nîsane 2012, r. 5” de weşanîyayo.