“Raperrayîş”ê Hîşê Mi

Bî nêzdîyê di hefteyî ke ma şîme kursê kirdkî û ma zaf çîyê neweyî musayme. Nê çîyan ra zî mi rê çîyo tewr muhîm, ma kemanîyê xo dî. Ez vazena naye reyde yew meseleyêka xo bivajî û na mesela ra biresî yew heqîqetê balkêşî.

Keyeyê ci awan bo, mamoste Roşan Lezgîn seba ma zaf rincan beno û hem wextê xo hem zî emegê xo dano ma. Ma vajimi wexto ke ma rê yew meseleyê nuştişî ra behs keno û seba rind fehm bibo nimûneyan dano, ma zî ê çekuyan ser o varyantanê kîşta xo vami û ma mîyan de yew ferhengekê varyantanê kolektifîyê virazyeno. Peynî de zî çekuya ke muşterek a, seba standardî vajîyena û na çeku ma rê bena ziwanê nuştişî.

Hona ma yew derse de bi no hesab xebetyaynê, fekê mamosteyî ra “ceribnayene” vejîya û va, na çeku tam yena manaya “denemek”ê tirkî. Eke êna va, ez xo de fikiryawa ke gelo na çeku kîşta ma de esta yan çinî ya?” Û mi va eke hetanî enka ez pênêhesyaya belkî na çeku kîşta ma de nîna vatiş.

Û wext ravîyerd, hefteyê mayo yewin qedîya. Seba ke roşan zî ame, kurs kewt tatîl. Axir rojanê tatîlî de ez şîyo dewa xo, labelê hinî seba ke ez ziwanê xo ser o xebetyaynê, goşê mi tim pîlanê mi ser o bî. Senî ke yew çekuya newîye amêne mi goş, mi hema telefonê xo de qeyd kerdêne. Mi bi no qayde goşdarî kerdêne ke mi dî dapîra mi fek ra "la mi zaf cerebnawo" vejya. Hama seke ez hewn ra aqilyawo xo û mi bala xo da qalandê ci ser ke raşt a, a wa tam manaya "denemek"î de na çeku şuxulnena. Dima ez xo bi xo fikiryawa û mi va “demek na çeku kîşta ma de zî esta labelê bin ra bala mi nêantbî.”

Û wexto ke hewna ez dewe de bîyo, yewna çîyo balkêş bî, ez wazena aye zî vajî. Ma û bawkaldê xo ya dês ronaynê ke dapîra mî ameye ma het û vat "kerrayan lez pêsernên ke dêsê şima rew raperro!" Senî ez kewta qalda ci ser hama mi telefonê xo vet û na çakuya newîye qeyd kerde. Axir wextê tatîlî qedya, ez ageyrawa keyedê xo û ma hona kurs dest pêkerd, kom bîmi. Na meseleya çekuyan ameya mi vîr û mi hema mamostayî ra pers kerd. Bi musadeyê embazan verî çakuya "cerebnayiş"î vat, dima meseleya "raperrayiş"î. Mi mamostayî ra pers kerd. Mamostayî va ke na çeku hurr kurdkî ya û lehçeya kurmanckî, gorankî û sorankî de zî şuxulnîyena, manaya ci zî " kalkışma" yo, manaya “serewedartişî” de zî şuxulnîyena. Senî ke êna va, ez hem şaş bîyo hem zî şa bîyo. Peynî de xo bi xo fikiryawa ke na çekuya qedîme senî ma kirdan,kurmancan, goranan û soranan pê girêdana û ma kena merdimê yewbînan. Û mi xo rê vat eke mi bala xo rind qalandê dapîrda xo nêdayne, beno ke çakuya "cerebnayîş"î tim mezgê mi de sey yew çekuya xerîbe bimendêne û hêşdê mi de ma û kurmancan û goranan û soranan mîyan de êna yew merdemîna weşe nêvirazyayêne…