ÎTIFAQÊ TIRKAN Û KURDAN

Tirk û kurdî beno hezar serrî ke têhet de ciwîyenê. Ca-ca têkişte de, ca-ca têmîyan de… Munasebetê înan ê hezar serrî ser o zaf çî vajîyayo. Çimî gore yê înan way û birayîya pîle, çimî gore dişmenîya pîle…

Vanê mîyanê hezar serrî de tirkan û kurdan mabênê xo de hîrê reyî îtifaqo stratejîk ronayo, piştî daya piştîya yewbînan.

Îtifaqê verên 1071 de ronîyayo. O wext tirkî terefê Îranî de bîyê, nameyê xo Selçûqîyan yew dewleta xo estbîya.

Kurdî erdê xo ser o bîyê, nameyê xo Merwanîyan, yew dewleta xo estbîya.

Tirkî û kurdî vera Împaratorîya Bîzansîyan de bîyê yew, Milazgêr de zor berdo ci.

Nê îtîfaqî dima tirkan Anadolî girewta xo dest, Qonya de dewleta xo ronaya.

Yê kurdan, dewleta xo rijîyena şona, reyna nêeşkenê bibê wayîrê dewletêk.

Îtifaqo diyin 1514 de ronîyayo. O wext tirkî terefê Anadolî û Trakya de bîyê. Nameyê xo Osmanîyan, yew dewleta xo estbîya.

Kurdî erdê xo ser o bîyê. Da-hîris mîreyîyê xo estbîyê. Sey Pali, Çemîşgezek, Gêl, Çêrmûge, Bidlîs, Hezo, Hesenkeyf, Cizîra Botan…

Tirk û kurdî vera dewleta Îranî Safewîyan de bîyê yew, Payîzaxa (Çaldiran) de zor berdo ci.

Nê îtifaqî dima tirkan Sêwas ra hetanî Meke, Medîne, Misir her ca girewto xo dest.

Yê kurdan, ê mîreyîyê ke estbîyê yew bi yew rijîyenê şonê, kurdî nêeşkenê reyna bibê wayîrê mîreyîyêk.

Îtifaqê hîrêyin 1920 de ronîyayo. Dewleta tirkan (dewleta Osmanîyan) kewta tenge, dewletanê Ewropa dest pêkerdo erdê ci xo mîyan de pare kerdo. Înglîstan, Fransa, Îtalya, Rûsya, Yûnanîstan…

Kurdî erdê xo ser o bîyê. Wayîrê şêx û mişayixan, pîr û rayberan bîyê. Sey Şêx Seîd, Şêx Şerîf, Seyîd Ebdilqadir, Seyîd Riza, Huseyînê Seyîdî…

Tirk û kurdî vera dewletanê Ewropa de bîyê yew, erdê xo pawito. Nê îtifaqî dima tirkan xo rê dewletêka newîye (Cumhurîyetê Tirkîya) ronaya.

Yê kurdan, şêx û mişayixî, pîr û rayberî ancîyayê daraxacî, mîyanê kurdan ra êdî şêx û mişayixî, pîr û rayberî nêvejîyayê.

Nika vanê tirk û kurdî wa reya çarine mabênê xo de îtîfaq ronê.

Yê tirkan yew dewleta xo esta.

Yê kurdan şêligê xo yo polîtîze bîyo esto. No şêlig tim û tim kuçe û kolanan de payan ser o yo. Bi tirkî qîreno vano: "Ma kurdî me, ziwanê ma kurdkî yo!"

__________

* No nuşte "Newepel, Rojnameyo Kulturî, Hûmare 77, Diyarbekir, Temuze 2015, r. 1" de weşanîyayo.

YASAL UYARI: www.zazaki.net kaynağında yayınlanmış herhangi bir haber, yazı veya fotoğrafın site editöründen izin alınmadan olduğu gibi kopyalanarak ya da üzerinde çeşitli oynamalar yapılarak herhangi bir yerde yayınlanması; farklı çalışmalarda alıntı olarak kullanmak amacıyla cümle veya paragrafların kopyalanmasında ise standart bir şekilde kaynak belirtilmemesi durumunda hukuki süreç başlatılacaktır!