Toplumsal Kürt Gruplarından Zazalara Genel Bir Bakış

Yazida, Nigdenin bazi koylerinde de Zazalarin yasadigi soyleniyor... benim bildigim kadariyla Nigdede Kurtler/Zazalar yasamiyor... Eskiden Aksaray nigdeye bagli oldugu icin, boyle bir karisiklik olmus olabilir...

Bu tartismayi bende ellimden geldigi kadar izlemeye calisiyorum. Zazalarin kurt olmadigini itta eden arkadaslar icin boyle bir baslik atim. Sevgili arkadaslar zazalar kurt degil ise ozaman zazalar kimlerdir sizce?

Zazaca kurtcenin bir lehcesi olmadigini itta ediyorsunuz ya birde soyle dusunun. Kimbilir belki kurtcenin tum lehceleri zazacanin ayri ayri kolaridir.

Kurtler binlerce senedir onlarca ulke kurmuslar. Her kurulan ulkedede degisik bir agiz konusulmus olmazmi? Binlerce senedir modern bir ulkesini kurmayan kurtler ve dolazisizla kendi lehceleri degisime ugramamismi? Komsu ulkelerden etkilenip dileri degisime ugramamismi? 100 sene once zazaca konusanlarin bugun zazaca konustuklarini itta edenlerle ayne zazaca konustuklarina eminimisin?

80 senedir zaza kurtleri solculukla ugrasa ugrasa zazaca nin gelisimi ile hic caba vermediler. zaman icindede zazacayida unutular. Bu adamlar caba veriyorlar bari engel olmaziniz.

Zazaca kurtlerin bir lehcesi olsada olmasada. Zazaca kendisine ait bir dilde olsa. Zazaca yunancanin, ermenincenin, asurcanin, lazcanin, turkcenin devamida olsa. Ben zazacanin yasamasindan yanayim. Ve bunu bir kurt olarak istiyorum.

Bu arastirmalar sonucunda diyelimki zazaca turk boylarindan geldigini ispatlandi. hane bazilar boyle olmasini candan istiyorlar ya.
ben bir kurt olarak. zaza olarak. alevi olarak kurdistanda yasamak isterim.

Sevgili siverekli, artik atalim su sözde-dilbilimci kizvesini üstümüzden! bir dilin, dilmi lehcemi yoksa sivemi oldugunu sonucta belirliyen dilbilimi degil o dili konusan daha dogrusu onlar adina konusan siyasetcilerdir. buda kacinilmaz bir gercektir. bu acidan baktigimizda dilbilimi siyaset ile rekabet icindedeir. önce fikriyat rekabeti eder, bizim gibi onun teorilerini kör itaat edenler olmayinca, olusan siyasi bilinc dogrultusunda teori üretme cabasina girer. dilbilimin iki ana prensipinden biri uyarliliktir. uyarliliklara karsi kuskuculuk ise bilimin ana unsurudur. hersey öncelikle "sadece" teoridir. zazacanin mevcut dilbilimsel siniflandirilmasi ve tipki ona karsi olusturulan karsi (lehce) tezi, oldugu gibi.
örnegin, fazla degil almancanin (yada "almanca" diye bilinen dillerin) 200 yillik gecmisini göz önünde bulundurursak, avrupada konusulan ingilizce ve frizce haric, bütün bati-cermen dillerinin bu dilin türetimleri (lehceleri) olduklarini acikca görebiliriz. lâkin dilbilimi bunu basindan beri farkli lanse etmistir. bunun sebebide acik ve nettir, politik ve milli olgudur. holandali ve luksemburglu almancanin bir lehcesini konustugunu kabul etmez. Urdu ile Hindi dilleri ise birbirilerinden bir o kadar uzaklar ama dilbili onu bir hindi lehcesi olarak siniflandirir.
Tekrar Kürtceye geri dönersek. yukarda belirtigim gibi zazacanin kürtcenin bir lehcisi olup olmadigini sadece dilbilimini referans alarak kararlandiramayiz. bunun birde siyasi, etnik, kültürel hâta dinî kismi vardir. bunlarin hepsini iyi tartarsak zazayi konusan zazalarin kürtlügüne sanirim süphe getirilemez. buda kendinle sunu getiriyor: zazacayi kürtceden ayirip zazalari kürt saymak iki yüzlülük ile esdeger. kaldiki zazacanin yada kurmancanin su an dil veya lehce olarak etiketlendirilmeleri bunlar icin herhangi bir avantaj yada dezavantaj getirmez. kimse zazacanin kurmancinin bir lehcesi oldugunu idaa etmiyor, aksini idaa edenlerde yok. tek yapilan sey ise, bunlari konusanlarinin kendi olgulari dogrultusunda bir kavram altinda ("Kürtce") birlestirilmeleridir. bu seni rahatsiz ediyormu bilmiyorum, ama simdiye kadar bir kac wikipediyalarinda "Zazay yew şaro Aryayıco" (zazalari bir aryan halkidir) gibi girisler yapan aryanci kafa tascisi disinda kimseyi rahatsiz etmedi. saygilar