Vîr Ardena 24 Nîsane

Welatê ma de tim roşanê 23 Nîsane pîroz beno. Ez zî nê pîrozkerdîşî de bena. Heta vizêrî nêzdîyîna nê her di tarîxan qet nêameybî mi vîrî.

No roşanê domanan de ne domanî keyf kenê ne zî mamostayî. Yanî keso ke gureyeno keyf nêkeno. Sey karî tey nîyadanê. Karê xo kenê û sonê.

Çiqas ke durum nîya bo zî, name ke roşan bî, kay-kelevît, keyf yeno re merdimî vîr. Qe ke nê tever ra keyfin aseno.

Vizêrî hale armenîyan ame verê çimanê mi. Zerrîya mi çizê. Mi va meşte zî serrgêra 1915î ya, gelo xelkê armenîyan verê na keyfî de çik hîs keno?

Na trajedî ameye vîra çend kesî, nêzanena. Seba vîrardişî lazim nîyo ke armenî bê, yan zî kurd bê. Eke însan bê bes o.

Na trajedî de destê ma pêroyîne zî qilerin ê. Çend serrî ra avêr, pîyê embazade mi derheqê na trajedî de meseleyê qisey kerde. Nîya bîye:

“Cendegê miletê ma verê tîjîya hamnanî de bîbî kermezin. Ma zî pê yewbînî girewtibî dora xo pawenê. Ma yewbînî ra gire dayîme ke kes nêremo.

Gencî-kokimî, zav-zêç, cinî-camêrd nêvatenê, têde yewbînî ra girêdayênê û nayênê pa kiştênê. Tayîne xo xelesnayênê ra ke biremê, di-hîrê gamî ra têpîya yî zî ginayênê war ro.

Dewijê dewanê der û dormeyî têde kiştîbî, dewî zî vêsnaybî. Nika dora ma bîye, nêzdîye pancas kesî bîme. Eskeran destanê ma yebînî ra girê dayênê. Wexto ke yê mi girê dayî, cendermeyî destê mi sist girê da û dest na ere harmeyê mi. Dêma tenê vijdan tey bî. Yanî mi ra vatênê bireme.

Destê ma pêroyîne ke yewbînî ra girê dayî, qedênayî, şî bover ra makînelî nayî ro û na bi ma ra. Seke na bi ma ra, her kesî hetê ra xo ant ke biremê. Qerşunan ra ramayênê. Qerşunî binê goşanê ma ra vêrdênê ra.

Ma di teneyî xelesîyayîme. Labelê tek tena bîme. Nêzana xelesîyayena ma rind bîye, yan zî ma rê zulim bî? Rîyê dinya de ortê dejî de û tek tena…”

Mi vat, apo şima se kerd ke na bêtere ameye sereye şima ser? Ti key hesabê naye pers kena? Çayê vengê xo nêvezena?

Apî dewam kerd:

“Kêna mi, serra 1915î de armenî ke, zav-zêç, gencî-kokimî, cinî camêrdî nêvatî, pêro kiştî, bineyê cendegan ra lajekêde di-hîrê serrên urzeno ra bi bervîş hetê kalikê mi ser yeno. Lajê apê mi zî kemerê cêno xo dest ke pirodo, eyî zî bikişo. Kalikê mi nêverdano. Doman o, guna wo vano û gêno leyê xo. Nameyê eyî Sileman nano pira. Tayê wext ra vêrd ra têpîya beno teslîmê merdimêkêde armenî keno. O merdimek zî qirim ra xelesîyo.

Şarê ma ke nî domananê armenîyan kişenê, cinîkade armenîye bi ziwanê ma vana, “Kirmancenê, a ke ameya sereyê ma ser, înşalah rojê kî yena sereyê şima ser!” vat kalikê mi.

Pîyê embaza mi ke qiseyê xo qedena, ez şaş bîya, mi nêzana ke se vajî.

Na mesela hetê Pilemurîye de bena.

Na mesela heqa armenîyan de zanayîşe min o verên kerd xan-xirabe. Mi winî zanayênê ke dêrsimijan, şarê armenî rê teba nêkerdo.

Mi dî ke na mesela de destê kesî pak nîyo. Qilêr qilêr o. Ha zêde ha senik.

Çi gune yo ke, mabênê kurdan de çimê tayîne korî ye. Dînî kenê mane û nê jenosîdî meşru musnenê.

Yê kesî, kersî rê nêmanena. Nêmenda zî. Zewtê cinîka armenî ameyo ca.

Ganî ma rew destanê xo na gonî ra pak kerîme.

Mesela ewro seba înan çilayê bivêsnîme û efûya xo biwazîme.

24 Nîsan 2012