Wayîrtîyê Ziwanî Xo Bikerîn

Çewlîg di yew merdim bîyo. Nameyê xo Xelîlî Îsî bîyo. Vanî, Xelîlî Îsî rî yew laj bîyo û çend rojî ra pêy neweş kewto. Badî neweşî lajî yi merdo. Gazî kewena, her ca ra gazîyê mergî ciwanî Xelîlî Îsî bena vila û her kes nê mergî ra benu hayîdar. Eke benî hayîdar, radunî û şinî goristan. Eke şinî gorîstan, şînî serî mezelî.

Milet uca di qise û qale keno. Kam yeno, vano no yew lajeko zaf rind bi, lacek nezer bîyo. Kam ke yeno vano, gede nezer bîyo, ayê ra merdo. Vanî, vanî û vanî…

Pîyorê nê vatişan şinî goşê Xelîlî Îsî. Vanî, Xelî Îsî daymîş nibeno, vano “Meqehrên, şima qêy qehîrênî. Wa mi ra bikuro wa nezer bibo, wa bimiro!”

Kurdîstanî Vakurî de di dîyalektî kurdkî yenî qisêykerdiş. Kurdîtîya Tirkîya pê nê di lehçeyanê kurdkî yena sinasnayîş. Nê di hebî dîyalektî zî yew dîyalektê kirdkî û yew zi kurmanckî ya. Dîyalektê kurmanckî gelêk aver şîya, gelêk xurt bîya. Binawanîyê kirdkî neçar mendo, zaf tay merdiman kirdkî ser o xebat kerda. Kirdkî roj bi roj ha kemîyena, çekuyî kirdkî hê benî vînî. Ganî ma vernîyê nê vînîbîyayîşî bîgerîme. Ziwanê xo bipawin û hetê ziwanî ra xo organîze bîkerîn. Ma ganî ziwanê dayîkê xo keyfweş bikerîn û pê ziwanê dayîkê xo keyfweş bibîn.

Seke mi cor ra zî belî kerdo, na mesela zaf muhîm a. Ziwanî dayîke sey şitî dayîk o. Yew domanî ri şitî dadî çiqas muhîm bo, yew miletî ri zî ziwanî xo o qas muhîm o. Pîyor neteweyî pê ziwanî xo ciwîyenê. Nasnameyê neteweyî ziwan o. Bîyayîşî bingehî neteweyî ziwan o.

Rewşa kirdkî yew het ra baş o, heto bîn ra xirab o. Heto ke baş o, neteweperwerê kirdan ca-ca wayîrê ziwanê xo vejîyenê. Heto ke xirab o, zafî kirdan ziwanê xo nizanî. La ferqê nezanîyê xo di zî nîyê. No wazîyet kêmasîya gird a, şaşîya pîl a. Ez eşkena vajê ke hevalîya kirdan û ziwanê înan tay a û haydarîya înan na mesela di gelêk sist a.

Kam ben, çi kes ben, wa bibo, mi rî zaf muhîm nîyo. Pêşnîyazî mi û waştişî mi, hîstenikîyê mi, wa tamamê kirdan wayîrê ziwanê xo bivejî. Fikrê xo, îdeolojîyê xo, awirî xo, keyê xo, inankerdişê xo, zêdebîyayîşê haydarî zî muhîm nîyo. Wa wayîrê ziwanê xo vecîyo, bes o. Ça ra wo, çi kes o, fikrê  xo  çi yo mi rê muhîm nîyo. Ganî ma heme kirdî wayîrtîyê ziwanî xo bikerîn.  Ziwanê dayîke sey şitî dayîk o. Kam şitî dayîkê xo ra hes nikeno?