Xerȋbȋya Min a Bȇnamîye

Merdim beno ke bibo wayîrȇ zanayîșî la wayîrê șexsȋyetî yanî wayîrê karekter bȋyayȋș çȋyêko cîya yo. Yanî serdemȇ modernî de merdim rehetȇr eșkeno bireso agahȋ, la ma zanê ke agahȋ yan zȋ zanayȋș wexto ke ciwîyayȋșȇ merdimȋ de vurîyayîş bivirazo beno wayîrê mana. Ȗ no serdem de zanayȋș ȗ agahȋ sey eynî çȋ yenê fahmkerdiș.

Xeylȇk zeman o ke ez merdimanȇ dormaleyȇ xu temașe kena. Ȗ ganî ez vajî ke no wext de ez xeylê ca gȇraya ȗ mi zaf merdimî dȋ ȗ șinasnayî. Zafê nê merdiman de yew xususȋyeto hempar estbȋ. La ez nȇșkayêne nê xususȋyetî analȋz bikerî ȗ tesbît bikerî. Seba naye mi kerdȇ nȇkerdȇ ez nêeşkayêne dayîş û girewtişê xu de aram bibȋ. No zȋ xususȋyetê min o xirab o. Wexto ke ez kes yan çȋyȇkê xerȋbî der bikewî munasebet yan zȋ bidȋ ȗ bigêrȋ gereka ez bieșkȋ înan bișinasnȋ, goreyê zanayȋșȇ xo analȋz bikerȋ. Yanȋ yew nameyȇ ȋnan mi het bivirazîyo. Yanxo bȇaramȋyȇk, nerehetȋyek mi der virazîyena. Ȗ xeylȋ zaman o ke ez aram nȋya. Merdim ȗ cayî mi rȋ xerȋb ȇ. Ez înan vȋnena, înan dir qisey kena. Ma pîya huyena, ez tenika bermena la hewna zȋ a bȇaramȋya ke xerîbî ra yena fek-sukrȇ mi veranȇdana.

Tay zeman merdim zaf gêreno çȋyêk. Ez vana “çȋyêk” çimkȋ merdim wexto gȇreno tay wext esto ke hema nameyȇ ey çin o. Zaf gȇrena la cayo ke qet nȇpawena de vȋnena. Ewro mi sebebȇ bȇaramȋya xo dȋ. Nê demanê peyênan de merdimȇ ke dekewtê heyatê mi manenȇ yewbȋnan. No yewbînan mendişê ȋnan mi rê xerîb bi.

Ma bibȋ hevalî, bibȋ dostî. La mi kîșta ȋnan de yew xerȋbȋyȇka zerrȋya mi dejnena kerdȇne pȋle. Wexto ke merdim mȋyanȇ dost ȗ hevalanȇ xo de xerȋb bimano dejȇko giran xo dano zerrȋya merdimȋ ro.

Șinasnayîș muhȋm o. Belkȋ çȋyo ke merdim șinasneno, o ke merdim paweyȇ ci yo nȇbo, belkȋ o dejȇko giranêr bido merdimî. La nȇzanayȋș, nȇşinasnayȋș, xerȋb mendiș giranȇr nȋyo.

Ez hema teber ra ewnîyena merdimanê ke hȇ mȋyanȇ cuyêka “normale” de ra. Ȗ merdimȇ ke hȇ dormaleyȇ mi de mi ȋnan de yew xususȋyeto hempar ferq kerd. Hetê zanayȋșî ra yanî xo resnayȋșȇ agahȋ de rașt a zȋ aver șȋyȇ. La nê averșȋyayȋșî eynî tesȋr karekterȇ ȋnan ser o nȇvirașto ȗ no zȋ bȋyo sebeb ke șexsȋyetȇ ȋnan de yew parçebȋyayȋș bivirazîyo. No parçebȋyayȋș him ȋnan de him zȋ kes ȗ dostȇ kȇ hȇ dormaleyȇ ȋnan de bȇaramî ano meydan.

Cewabȇ persa çira wina yo, munaqașeyȇko sosyo-psȋkolojȋk wazeno ȗ sewîyeya zanayȋșȇ mi qet naye rê qîm nȇkana. La no ferqkerdiș belkȋ derdê mi rê nȇbo derman, labelȇ seba min keșfȇko muhȋm bi. Tayê cewabî nȇbenê çare la bȇ ȋnan zȋ nȇbeno. Lazimatȋya ȋnan merdimî de bȇarmamȋyȇka xorîne virazena. Nika yew nameyȇ bȇaramȋya mi esto. No bes nȋyo la çȋyȇk o.

 Xora xeylê wext o ke ez qȋmê xo bi “çȋyȇk” ana.*

_________

*No nuşte "Newepel, Rojnameyo Kulturî yo 15 roje, Hûmare 37, Dîyarbekir, 16-30 Êlule 2012, 6" de weşanîyayo.