Yew Lîra Mîlyarêk ra Zêdeyêr a!

Kurmancî de yew vate esto, sey sondî yo, vanê "Bi sozê mêrê berê." Yanî "bi sozê camêrdanê verînan." Verê cû, eke yewî bi eno vate soz bidayêne, eynî sey senedê morkerdeyî bi.

Xal Ehmed zî camêrdanê verînan ra bi. Wendiş û nuştişê ci çinê bi, la kupê tecrubeyî bi. Çend serrî verê mergê xwu şewêk keyeyê ma de mendbi, ma gelêk suhbet kerd.

Mi ewro lacê ci Mehemedî ra pers kerd, va, 1924 de ameyo dinya. Roja 22.02.1994 de şi rehmet. Nameyê babîyê ci Îsmaîl bi, dewican ci ra vatêne "Hemê Ap Îsmî".

Suhbetê ma ser ra hîris serrî vîyartê la tesîrê qalanê ey sey ewroyî mi ser o teze yo. Enerjîyê ci zaf xurt bi, merdim bêhemd kewtêne binê tesîrê awiranê ey. Çimê ey kewe, tûj ewnîyayêne.

Nika ez yew mesela vajî ke karakterê xal Ehmedî fam bibo. Rojêk mifreze erzeno dewe ser. Xal Ehmedî zî desmaj girewto, wazeno şiro nimaj bikero. Qumandanê eskeran venga ci dano, sey emrî vano "Îxtîyar bêre tîya!" Xal Ehmed vano "Ez şina nimaj kena." Qumandan vano "Ez emir dana, ez to ra vana bêre tîya!" Xal Ehmed vano "Ti bi kamcîn selahîyetî emir danê?" Vano "Ez qumandan a!" Xal Ehmed vano "Ti qumandanê eskeran ê, neke yê mi. Ti ancax emir bidê eskeranê xwu. Ti ancax mihafizeyê şarî bikerê, ti nêeşkenê emir bidê şarî."

Qumandan vano cayo ke kesê sey enê tede bibê, merdim nêeşkeno uca rehet hereket bikero. Eskeranê xwu dano arê, dewe ra vejîyeno şino.

Xal Ehmed û dewijan bi îmkanê xwu camî viraştbî. Awanîya camî hende muhteşem nêbî la bi keda helale viraştbî. Mi zî reyêk tede nimaj kerdbi. Berê ci texte ra bi.

Xal Ehmed rojêk seba nimajê cum'eyî şino camî, ewnîyeno ke herinda berê înanê texteyînî de berêko asinîno rindek esto. Meraq keno vano "Kamî eno ber dayo piro?" Dewijî vanê "Homa xeyrê ci qebûl bikero, filan kesî dayo viraştiş."

Merdimê ke ber dayo viraştiş, o wext nişka ra bîyo zengîn, ticaret ra!…

Qet weşê xal Ehmedî nêşino. Ingirîyeno. Vano "Ez êdî nîna ena camî de nimaj nêkena!" Dewicî vanê "Sofî Ehmed, qey ti hesed kenê?" Nameyê ê merdimî danê û vanê "Halê ey weş o, çimê to bar nêbeno, ne?"

Xal Ehmed destê xwu keno cêbê êlegê xwu, yew lîraya asinîne vejeno, vano "Lawo, tenya ena panknota mi mîlyarê ey ra zêdeyêr a. Hesed zî, merdim înanê xwu ra zêdeyêr ra hesedîyeno, neke xwu ra kemêr."

Wexto ke mi rê qal kerd, sere de mi rê zî ecêb ame ke senî lîrayêk pere mîlyarêk ra zêdeyêr keno.

Dima mi zerrî ra fam kerd ke heqîqeten yew lîraya ke bi kesba helale qezenc bîya mîlyarêkê heramî ra zêdeyêr a. Û dima mi eno zî fam kerd ke nêweşîya hesedî ancax xiraban de bibo. Mesela, caran mi nêdî weşikî çirkînan ra hesedîyayî; çirkînî weşikan ra hesidîyenê. Başî nêhesidîyenî, xirabî başan ra hesed kenê. Bêqabîlîyet û bêmeharetî wayirê qabilîyet û meharetî ra hesed kenê…

Cayê to cenet bo xal Ehmed.