Türkçe-Kürtçe (Zazakî, Kurmancî) Hastane Terimleri Sözlüğü
Türkiye'de 2009 yılından itibaren gittikçe belirginleşen ama 2014 sonlarına doğru da biten demokratikleşmeye doğru evrilen bir süreç söz konusuydu. Bir rüyaymış gibi gelip geçen bu kısacık yumuşama döneminde onmilyonlarca insanın anadili olan Kürtçe hatırı sayılır bir gelişme fırsatı yakaladı, oldukça ilgi gördü. Yine o cılız demokratik ortamda, demokrasi kültürüne özgü anlayış ve düşünme biçimleri de filizlenmeye, boy göstermeye başladı. Örneğin, hasta hakları çerçevesinde sağlık personelinin hastalarla daha sağlıklı ve doğru diyalog kurmaları amacıyla 2014 yılı bahar aylarında Diyarbakır'daki üç kamu hastanesinde Kürtçe (Zazakî, Kurmancî) dil kursları düzenlendi. Hatırı sayılır bir katılımın olduğu, haftada iki gün olmak üzere her bir hastanede iki ay devam eden kurslarda, Zazakî derslerini ben vermiştim.
Kurs sürecinde hastane personelinin pratik olarak işine yarayacak olan üç farklı metin hazırladım ve isteyen kursiyerlere e-mail veya çıktı olarak dosya şeklinde verdim. Ama asıl olarak broşür şeklinde basılarak tüm hastane personeline dağıtılmasını istiyordum. Bunun için yetkililerle görüştüm. Çalışmayı beğendiler, önerimi kabul ettiler ancak tam o sıralarda görevden almalar yaşandı, daha sonra da yumuşama ortamı zaten gittikçe bozuldu.
Bu çalışmanın, hala broşür şeklinde yayınlanarak sağlık personelinin hizmetine sunulması düşüncesindeyim ancak şartlar böyle gelişince burada PDF dosya olarak yayınlamak istedim. İsteyenler, ilgi duyanlar buradan da elde edebilir, yararlanabilirler. Kürtçeden başka dil bilmeyen hasta ve hasta yakınlarıyla iletişimlerinde, faydalı olmasını diliyorum.
Metnin tümü Türkçe, Kürtçe (Zazakî) ve Kürtçe (Kurmancî) şeklinde hazırlanmış ve şu dört bölümden oluşuyor:
1.Türkçe-Kürtçe (Zazakî, Kurmancî) Hastane Terimleri Sözlüğü
2.Anamnez Diyalogları-I
3.Anamnez Diyaloglar-II
4.Bağışçı Sorgulama Formu
Kürtçenin Zazakî diyalektinde bütün sözcükler yalın halde ya eril ya dişil ya da çoğul olduğundan sözcüklerin önüne konulan “(n)” işareti sözcüğün “eril”, “(m)” işareti sözcüğün “dişil”, “(zh)” işareti ise sözcüğün “çoğul” olduğunu göstermektedir. Kürtçenin Kurmancî diyalektinde de bütün sözcükler ya eril ya dişil ya da çoğuldur ancak bu özellik sözcüğün yalın halinde belirgin değildir, öte yandan, kimi sözcüklerde erillik-dişilik ihtilafı olduğundan aynı şekilde işaretlemedim. Kurmancî diyaloglarda "(yh)" tekil, "(ph)" çoğul demektir.
Roşan Lezgîn
Diyarbakır, 27.12.2017