ÇEMÊ XARÇÎKÎ
Çemê Xarçîkî mintiqaya Dêrsimî de, hetê rojhelatê Koyê Munzurî de, kert û neqebanê Çîyayê Awci ra (Avcı Dağları) dest pêkeno. Hetanî Pilemûrîye zaf çemî û awa vewre resena ser. Vîst kîlometreyan ra pey reseno merkezê Pilemûrîye û başûrê Mamekîye de o û Çemê Munzurî benê pêser. Çemê Xarçîkî û rayîro ke şono Mamekîye pîya mîyanê gelî, kert û neqebanê xorînanê tenganê asêyan ra vîyarenê.
Mixareyê Veyveyan (Şikeftên Bûkan, Gelin Odaları) hetê pey de hîrê kîlometreyî başûrê Pilemûrîye de manenê. Rojhelatê Çemê Xarçîkî û rayîrî de, mîyanê zinaran de ameyê viraştiş. Vanê wextê Ûrartûyan de ameyê viraştene. Beno ke nê şikeftî tebîî bê, la dima însanan ê serast kerdê. Nê şikeftî nêzdîyê Pirdê Xanime (Hanım Köprüsü) de yê, hema vajên ke mîyanê nê şikeftan de, nêrdîwane esta, resena hetanî Pirdê Xanime.
Gelîyê Xarçîkî de zimistanî zaf vewre varena. Vewre, rayîr û gelî pirr kena. Vewrês yeno war keweno mîyanê rayîrî. No sedem ra Tunelê Vewrêsî ameyê viraştene. Serra 1968 de 26 tunelî ameyê viraştene.
Dereyê Qarorî û Dereyê Marqazan dorûverê Kiniko (Çobanyıldızı, dewa Pilemûrîye) de resenê pêser û no çem reseno Xarçîkî.
Mixaraya Cemedî rojawanê Xarçîkî de, vakurê rojawanê Danzîge (Dereboyu, dewa Pilemûrîye) de manena. Berê şikefte gilover o, zemînê şikefte de her tim cemed esto, banê aye ra şemlulikî acêr yenê war.
Mintiqaya Rebete (Rabat Bölgesi) dorûverê rayîrê Deşte (Balpayam, dewa Pilemûrîye) manena. Kemero Sûr hetê Sixan (Akdik) de, nêzdîyê Pirdê Sûrî (Kırmızı Köprü) de maneno.
Zinarê Bermayêne (Ağlayan Kayalar) mintiqaya Xilvêsî (Oğullar, dewa Qişle) de, rojawanê rayîrê Mamekîye û Çemê Xarçîkî de maneno. Zimistanî awe sey zîpike veracêr bena. Çemê Zaxge û Çira Zaxge na mintiqa de yê. Awa Zaxge borîyan ro resena Mamekîye.
Dereyê Rojî (Kutu Deresi) badê Koyê Jele (Koyê Zîyare) reseno Çemê Xarçîkî. Cayo ke Dereyê Rojî reseno Xarçîkî, ê doran çem beno hîra. Coka uca de plaj esto.*
______
*No nuşte "Newepel, Hûmare 99, r. 3 de weşanîyayo.
YASAL UYARI: www.zazaki.net kaynağında yayınlanmış herhangi bir haber, yazı veya fotoğrafın site editöründen izin alınmadan olduğu gibi kopyalanarak ya da üzerinde çeşitli oynamalar yapılarak herhangi bir yerde yayınlanması; farklı çalışmalarda alıntı olarak kullanmak amacıyla cümle veya paragrafların kopyalanmasında ise standart bir şekilde kaynak belirtilmemesi durumunda hukuki süreç başlatılacaktır!