MEMÊ ALO

Mintiqa: Çêrmûge

Çime: Sedîrye Petekkaya

Beno nêbeno. Beno nêbeno, di keyney benê. Şinê jew înî ser, şinê înî ser xo rê awke. Ewnenê awke ra. A vana:

- Ez xasek ane.

 A bîne vana:

- Ez xasek ane. Ju ja ra vana ke:

- Nê ti rind a ne jî a rind a. Keyno mîyo de Zîna Zîndanî rind a, lajeko mîyo de Memê Alo rind o. Ê bi xo keynê perîyan ê.

 Vanê:

- Bê ma hele Mem û Zîn ya bîyam pêhete, en bol kamcîn rind o. Şinê genê anê pêhete, kumjî erzenê bano ser, însan hewn di maneno. Şinê ay kenê xo quçî anê Memî hetek. No serdê dinyay ra mesela, Şam ra benê Şerq yanê benê dûrî.

Mem hesyeno bi xo ke şewa, keyneke amewa hete. Ewneno ke keyneke bol xasek a.

Vano:

- Aman keynê tîya kê ma de çiçî geyrena?

A vana:

- Tîyê kê ma de çiçî geyrenê?

O vano:

- Ez kê şima nîyamanê ke, ti amewa kêdê ma. A kerda xo desto ser a bişewe berda, bê xeber berda.

O vano:

- Nê ti amewa kê pêrdê mi.

A vana:

- Ti ameyê kê pêrdê mi. Nêsilasnenê, nêzanê.

A vana ke:

- Ez xemel nêkeno, yanê ez ameyanê kê dê şima, ez vanane ti ameyê kêdê ma.

O vano:

 - Vinde ez to rê vajî. Qonaxê pêrdê mi çewres lingin o.

A vana:

- Qonaxê pêrdê mi jî çewres û jû ling o. Pîya şinê amorenê ke heqet çewres ling o. Ju bergîrê lajêkî esto bol rind o, istoro weş o.

Vano:

- Hadê ma şime istorî hete. Seheta ke şinê istore hete a hewna xemel kena ke, kê pêrdê lajekî yo. Yenê dîyar giştananê xo degiş kenê, jew yatax de kewnê. Beno şewra lajek ewne ke keyneke hete çin ya. Fina ê perîyo kerda xo dest o sera giro ta berda kê dê ci.

Lajek werzeno

Vano:

- Maya mi ju keyneke eşmo amê kê dê ma bol rindi bî, filo ca rabî, namê ci Zîne bî.

A vana:

- Oxil! Hewnê şewo, xemel meke. To hewn dîyo.

O vano:

- Maya mi hewn nêbe. Ma giştanê xo degiş kerdî, pîya qisey kerdî.

A jî şewra werzena marda xo ra vana: Eşmo mi hewn de xo de Memê Alo dî. Ez şîbyanê kê dê ci.

Maya ci vana:

- Oxil to hewn dîyo. Ti senî tîya ra şiya Şam kêdê ci?

A vana:

- Maya mi, mi hewn nêdyo. Ma giştanê xo degiş kerdî, pîya qisey kerdî.

 Mem jû tenya wo, bol qîymetlî yo. Nişeno ro istore vano:

- Ezo şirî kêdê ci. Şino, şino, şino… Ray dûrî ya. Bol şino. Şino Xidir Xoca raştê ci yeno, destê xo dano mîyanedê ci ro.

Vano:

- Tîyê şinê, kê pêrdê Zîne meşo, şo kê dezadê Zîne. Şino ke ju keyneka asmêre de mesela yanê. Şino înî ser. Vano:

- Keynek, kê pêrdê Zîne kotî yo?

A vana ke:

- Zîne ez ane.

Vano:

- Aman! Ti Zîne nîya. Eke ti Zîne bîyayê se ez to keno qurbandê lingda na istore, senî ti Zîne bena? Ti xar a.

La vana ez Zîne nîyane, Zîne embaza min a. Ja ra şino. Xidir Xocay ci ra vato, “Ti ke şinê, verî, di gencê ja selam ra ci de, tey xoş-bêş jî meke. Jewna wo ja qe selam jî ra ci mede o şeytan o. Şo dîna teney a kişte estê selam bide, ê dezayê Zîn ê, şo kêdê îno.” No şino hendik ci rê Zîne meraq a, selam dano ra îno, vano:

- Mi berê kê pêrdê Zîne.

Peynî meraq ra dahanî nêşeno şiro kêdê dezandê Zîne. Şino pêrdê ci wa pîya dama kay kenê. Vanê ma ele kamî ro dim se, ma do ey beme çekim zîndo. Dami kay kenê, kenê tim Mem damî dano îna ro. O şeyto yeno vano ke:

- No qandê Zîne ame wo. Şima goşa mi bidê Zîne bîyarê pencera, wa o bewno Zîni ra şima dame eyro dê, ele eyro dê.

Şino Zîne ano pencera. O ewneno Zîne ra, ê ele danê Memî ro.

Vano:

- Zînê ele dawa mi ro. Destanê ci girêdanê benê çekenê zîndo.

 Zîne vana:

- Mem ja veyşo se bo?

Veyndana jewerî vana:

- Ez perey dano bi to, aylixa to dano. Ti şewra şon de bê Memî rê nan virade bîr. Na ne cayê qaze verdana, ne rib û kincî verdana, cayê tebawo weş nêverdana pewjena ci rê rişena. Mevaje ke o aylixçî ê hemi çî-mî bi xo weno ey rê jew lete nano wuşk viradano ke o qeder nêmiro ha.

Rojê pîyê ci, birayê ci şinê suke, keye di nêbenê. Na vana:

- La mo ez helisyane ju qaze mîyanê ci kena pirdê rizî pewjena û selate kena şina bîrî ser. Şina bîrî ser jew çaqil viradana, vana Memo. O vano:

- Ti kam ê, çaqil viradanê?

 Yaw vana:

- Ez Zîn ane.

Vano:

- Of Zînê kê pêrdê to wedaryo, to senî jew roje jew loqme nano rind nêrişt, tim û tim nano wuşk rişt.

Yaw vana:

- Kê pêrdê ê ayliqçî wedaryo. Mi aylixa jew tepişto şewra şon de nê qaze verdê ne teba verda wo, pewto rişto. Teba nêverda wo, kê pêrdê xo wedarnawo.

O çax vano:

- Zînê ez ju Ayata Kursî waneno, xo çekenane hîrê metroy bîrî ra berz, ti şena mi tefşê.

A vana:

- E la. Seheta ke no xo çekeno, nêşena tefşo fina guneno bîr ro mîyanê ci şikyeno.

Vano:

- Zînê mîyanê mi şikya ‛ecêba ez se krî?

La vana:

- Hele fina xo çeke, ez na fin to tepşeno. Xo çekeno nayde tefşena.

Vano:

- Zînê mi rewna zanîyê xo radergî nêkerdê. Ti zanîyê xo rone ez serê xo sernî radergibî û zanîyanê xo raştî kirî. Seheta ke ninganê xo keno raştî mireno. A ewnena tunikda ci de ju kardî ya tunikda ci de, kardî gena dana xo ro, xo jî ey ser o kişena. Pîyê ci no yenê ewnenê Zîne keye de çinya, şinê geyrenê ro ci ke a ya bîrî ser o. A jî merda, o jî merdo. O şeytan Beko vano:

- Bîyarê ma juwere mesela asmêre de mezel kim, juwerî dew de mezel kim, wa jewbîna ra dûrî bê.

Juweri ja dekenê, juwerî tîya dekenê. Zamanê maneno, bol şino tay şino, vîst roj ari ra ravêreno o şeytan vano:

- Hele bîyarê ma mezelanê ci akim, ê se bî.

Ê Zîne akenê a mîyo de çin ya, ê Memî akenê o mîyo de çin yo.

Vano:

- Bîyarê ma bipeynim ortê ci akim ke nika eyê pêhete.

Peymenê ortê ci akenê ke êyê pêhete. O çax birayê keyneke ju govde dano ê şeytanî mil ro, milê şeytanî cikeno.

Vano:

- Sebebê hemi çî ti yê, yanê ma nîna ra merdim rind dîyê keyna xo bi ci dime. Ti bîyê sebebê hurno.

Ê o çax benê çitê qabrixêrî, dahanî bîyê eşkeray ya. Waxto ke milê ê şeytanî dano piro gunya ey erzyena qeladê here şino guneno ortedê îno. Ortedê beno telîyê qerê çalî nêverdano ke bêrê pehete, jewbînanê xo bivînê. Nê telî şewra cikene şonde beno. Şonde çikenê şewra beno. Yanê bîyo bela. Qedyê şîî.(*)

________________

(*) Na sanike “Newepel, Rojnameyo kulturî yo 15 roje, Hûmare 49, Dîyarbekir, 15-31 Adare 2013, r. 7” de weşanîyaya.