Pîre û Dîk
Roşan Lezgîn
PÎRE Û DÎK
Seba goşdarî kerdene bitikne...
Yew bi, yew çin bi. Yew pîre bî, yew kal bi û yew zî dîk bi.
Kal, her roje şîyêne yaban. Pîre zereyî rutêne. Dîk zî şîyêne serê siloyî de “qî-qî” kerdêne.
Wexto ke pîre zereyî rutêne, eke çîyêk sey heba xeleyî, sey eşkice war de bidîyêne, ameyne serê endelî û veng dayne dîkî, vatêne:
- Tû, tû, tû, tû!…
Dîk ameyne. Pîre çîyo ke war de dîyo eştêne verê dîkî, dîkî xo rê werdêne.
Rojêk, wexto ke pîre zere rut, hewna yew eşkice war de dîye. Ameye serê endelî, va:
- Tû, tû, tû, tû!…
La qet veng nêşi dîkî.
Dîk serê siloyî de kewtibi mîyanê kergan. Kergan “qud-qud” kerdêne, dîkî zî “qî-qî” kerdêne. Dîkî vengê pîre nêeşnawit.
Pîre ewnîya ke dîk nêno, hema eşkice eşte fekê xo û werde.
Şan de dîk ame keye, pîre ra va:
- Pîrê, to ewro çîyê war de nêdî?
Pîre va:
- Mi yew eşkice war de dî.
Dîkî va:
- Eyla çî rê to nêda mi?
Pîre va:
- Ez ameya serê endelî, mi vengda to la ti nêameyî. Mi zî eşte fekê xo, werde.
Dîk hêrs bi. Firr da xo, nikul da çimê pîre ro. Çimê aye vet. Pîre zî hetanî ke aye ra ame va “hiih!” koni da qorikê dîkî ro, dîk kişt.
Pîre dîkê xo serebirna. Pûrt kerd. Goştê ey kerd beroş, pewt.
Lingê dîkî kerdî di kutekî, pê yew herzale viraşt.
Pûrtê dîkî zî kerd lihêf û doşek û balişna.
Berd serê herzaleyî de cayê xo vist ra.
Şan de kal ame keye. Her di niştî ser, goştê xo mirdî werd.
Ewnîyay ke di xortî ha uca ra vîyarenê. Kalî venga xortan da. Ê zî amey, bîy mêman. Xortan zî mirdîya xo goşt werd.
Wextê rakewtişan, pîre û kal şîy serê herzaleyî de rakewtî û her di xortî zî serê endelî de rakewtî.
Pîre hende zaf goşt werdibi, şewe pîzeyê aye masa. Wexto ke na kîşte ra xo qelibna kîşte bîne ser, pey ra yew tirre eşte, va “zirt!”
Kalî va:
- Quzilqurt!
Herzaleyî zî va, “xur, xur, xur!...” heme rijîya.
Sanika ma zî tîya qedîya. (*)
_____________
(*) Na sanike, mi fekê Fikrîya Okçu ra goşdarî kerdebî.
Çime: Roşan Lezgîn, Sanikanê Dîyarbekirî ra Guldesteyêk, Enstîtuyê Kelepûrê Kurdkî, Hewlêr 2009, r. 24-25