Murad Canşad / Nuştox

Mîyanê kurdan de edetêko weş ronîyayo. Sazgeh û dezgehê kurdan roşan bi roşan medyaya xo de mesajan neşr kenê, roşanê şarê xo bimbarek kenê. Emser Roşanê Qurbanan de zî wina bî. Teşkîlatê partîyan, yê beledîyayan mesajê xo neşr kerdî.

Kurdan sîyasetê xo zafziwanî, zafkulturî û zafnasnameyî ser o awan kerdo. Timûtim lazimbîyayîş û muhîmbîyayîşê nê faktoran îfade beno. No sîyaset, hem semedê munasebetanê teberî ra hem zî semedê munasebetanê zereyî ra, rast o. Çike kurdî hem şaranê bînan reyde pîya ciwîyenê hem zî xo mîyan de homojen nîyê.

Homojenîye ra zaf anto kurdan. Înanê ke sîstemê xo yê homojenê nîjadperestî ronayo, yew milet, yew ziwan, yew dîn, yew nasname, yew kultur… vato, zext û zor dayo ser ke kurdan asîmîle bikerê, bikerê sey xo.

Kurdan duştê nê sîyasetî de xo ver ro dayo.

Laa….

Ca-ca duştê çî de ke xo ver ro da, merdim beno sey ey. Tede lej keno dano pêro, xuy-xisletê ey gêno.

Ez vana eynî çî mîyanê kurdan de zî pêameyo.

Her roşan de sazgeh û dezgehê ma bi kirdaskî (kurmancî) mesajanê xo neşr kenê. Bi tirkî zî kenê.

La bi kirmanckî (zazakî)?...

A nêno kesî vîr. Mi verî zî vatîbî, ziwanê dayîke nîyo, ziwanê dêmarrî yo!

Name çi baneo wa bibo, vîst serran ra zêde yo ke Tirkîya de partîyêk esta, bi nameyê kurdan legal sîyaset kena. Serra Newîye bena, Newroze bena, Roşanê Karkeran beno, Roşanê Remezanî beno, Roşanê Qurbanan beno… na apartî her roşan de bi kirdaskî mesajê xo neşr kena. Ez çi rey rast nêameya ke bi kirmanckî zî roşan bimbarek kerdo.

Bedelê xo giran bibo zî vîst serran ra ver parlamentoyê Tirkîya de kirdaskî qisey bî. A roje ra na roje, hîna çekuye bîle kirmanckî qisey nêbîya parlamentoyê Tirkîya de.

Emser, 2011, semedê Roja Ziwanê Dayîke hemserekê BDP birêz Selahedîn Demirtaşî parlamento de metnêk wend. Pêro kirdaskî bî! Ez çimsîyayîya kirdaskî nêkena. La bi nezerê mi, birêz Selahedîn Demirtaşî bi wendişê ê metnî qîymet nêdayo ziwanê dayîke. Eke qîymet bidayêne, ziwanê dayîka xo ra zî çend çekuyî dekerdêne mîyan.

Par semedê Roşanê Qurbanan serekê beledîyeya Dîyarbekirî birêz Osman Baydemirî bi tirkî îlan dabî rojnameyê “Günlük”î. Yew cumle kirdaskî yew cumle kirmanckî bestnabî pêra. Cumleya kirmanckî wina bîye: “Roşanê şima bê xeyr bo!” Ya roşanê ma “bê xeyr”î ser o bimbarek keno!

Yewna mesela bo; uzrê xo waştêne, xeletîya xo rast kerdêne. Mi va la, ziwanê dêmarrî yo! Ne uzrê xo waşt ne xeletîya xo rast kerde. Eynî çî AKP bikero, ma teneke bestnenê pira!

Mesela tena meseleyê ziwanî nîyo. Hetê bawerîye ra zî wina yo. Sazgeh û dezgehê ma yê qedrberzî (!) Roşanê Remezanî û Qurbanan anê xo vîr, Rojeyê Xizirî û Rojeyê Îmaman çi rey nêanê xo vîr. Caran semedê elewîyan û êzidîyan mesajêk neşr nêbeno.

Xeyrî ser, Serra Newîye û Newroze ha yenê. Ez nika ra vana, wa ma vîr de bo. Ma baş biewnî mesajanê sazgeh û dezgehanê ma ra. Ma baş biewnî mesajanê beledîyayan ra. Mamekîye, Erxenî, Dîyarbekir, Gimgim, Pîran, Licê, Hêni… mesajanê xo bi çi şekl danê? O şaro ke ray û destûrê xo dayo înan, hemverê ziwanê ê şarî de çiqas hurmetkar ê?

Hurmetê ma ke ma rê nêbî, yê kesî zî nêbeno. Ma ke qedr û qîymetê zafziwanî, zafkulturî û zaf nasnameyîya xo nêzanê, kes zî nêzano.

Teyîb Erdogan zilqeno vano: Yew milet!

Ma qey aciz benê?

Vano: Yew ziwan!

Ma qey eciz benê?

Vano: Yew ala!

Ma qey eciz benê?*

_____________

* No nuşte, “Newepel, Rojnameyê kulturî yo 15 roje, Hûmare 18, Dîyarbekir 01-15 kanûne 2011, r. 5” de weşanîyayo.