Murad Canşad / Nuştox

Ziwanê dayîke ser o çîyo ke kurdî (kirmanc û kirdas) dewleta tirkan ra taleb kenê, zaf o. No nêyeno a mana ke çimê kurdan qet mird nêbeno, tim û daîm wazenê ha wazenê!

Tirkîya de ne nasnameyê kurdan ne ziwanê kurdan ne kulturê kurdan wayîrê statuyî yo. Xora kurdî bi xo zî wayîrê statuyî nîyê.

Kurdî vanê, memurê dewlete ke wîlayetanê kurdan de wezîfeyî ser o yê, wa kurdkî (kirmanckî, kirdaskî) bizanê. Wa kurdkî bizanê ke wezîfeyê xo rind bikerê; ma ke şîyî verê înan, ma têver de lal û lat memanê. Mesela, doktorî ganî kurdkî bizanê ke nêweşanê xo weş bikerê. Qaymeqamî ganî kurdkî bizanê ke şarî reyde munasebet û dîyayalogê xo rind bo.

Kurdî nê talebanê xo de çi rey neheq nîyê, heq ê. Seke hetê ma de vanê, “Heta çê (keye) Heqî heq ê!” Ganî daîreyanê dewlete de her di ziwanî (tirkî û kurdkî) zî bibê. La neke her di ziwanî, ma zanenê ke daîrayanê dewlete de, cayê ke ci rê “kurumsal alan” vanê ucayan de yew çekuya kurdkî bîle bena sebebê rakerdişê qîyametî. Yew çekuye biba zî sazgehê dewlete bincaran kurdkî rê musade nêkenê.

De ma sazgehan û dezgehanê dewlete bidê kişt û kenar, biewnîyê sazgehan û dezgehanê kurdan ra…

Yê kurdan, xeylê rojnameyê xo, radyoyî, televîzyonî, weşanxaneyî, komelî, merkezê kultur û hunerî, enstîtuyê xo estê. Newe zî nîyê. Ta-tayê pancês, ta-tayê vîst serran ra zêde yo karê xo ser o yê.

Gelo, nê sazgehan û dezgehan de her di dîyalektê kurdanê Tirkîya (kirmanckî û kirdaskî) çiqas estê?

Kadroyê nê sazgehan û dezgehan ke xo rê vanê ma xizmetkarê miletê xo yê, her di dîyalektan çiqas zanenê?

Mesela, enstîtuyê kurdkî yê Îstanbulî yo ke vîst serran ra zêde yo karê xo ser o yo… Înanê ke nê enstetîtuyî de serekîye kerda, ci ra çend tenî hem kirdaskî hem zî kirmanckî zanenê? Bi her di dîyalektan çi xebata xo, çend eserê xo estê?

Rayberê Hîndîstanî Gandî bi rîsipîyîya xo û mutewazîbîyayîşê xo zanîyeno. Ey ser o xeylê meselayî vajîyayê.

Lajekêko didanpuç zaf şeker weno. Vanê-nêvanê, çewî goşdarî nêkeno. Benê verê Gandîyî ke pê şîret bikero. Gandî pê şîret nêkeno; lajekî biberê, da-vîst rojan dima benê, vano. Da-vîst rojan dima benê ver, pê şîret keno.

Ci ra persenê ke qey reya verêne pê şîret nêkerdo.

Ezo ke bi xo şeker wena û eynî derdî ra ancena , ez senî lajekî ra bivaja ke şeker mewere, şeker dindananê to puç keno, vano Gandî.

__________

* No nuşte "Newepel, Rojnameyo kulturî yo 15 roje, Hûmare 42, Dîyarbekir 01-15 Kanûne 2012, r. 1" de weşanîyayo.