“Mewlidê Kirdî” bi CD wa newe ra çap bi

Mewlidê Kirdî yê Ehmedê Xasî ke kitabo tewr verên yê kirdkî (zazakî) yo, hetê Weşanxaneyê Nûbiharî ra newe ra çap bi. Hetê rastî ra metnê orîjînal yê Mewlidê Kirdî ke serra 1899 de Dîyarbekir de 400 nusxayê ey Metbeaya Lîtografya ra ginaybî çape ro, sey orîjînalê (tıpkıbasım) xo 31 rîpelan de ca girewto. Hetê çepî ra zî transkrîbeyê latînkî rîpel 9 ra hetanî rîpelê 54. ca girewto.

Çîyo muhîm, metnê mewlidî CD de zî ameyo wendiş. Wendişî ver de, sey fonî, vengê ney ronîyayo. Roşan Lezgînî kitab transkrîbe kerdo û çape rê amade kerdo. CD de zî ancî ey metnê mewlidî wendo. CD de wendişê metnê mewlidî keno ke hem goşdarîkerdişê mewlidî weşêr bo hem zî mereqdarî û heskerdoxê kirdkî bieşkê bi asanî her ca de goşdarî bikerê.

Ehmedê Xasî ke mîyanê alimanê kurdan yê seserra 19-20. ra alimêko namdar o, serra 1867 (bi tarîxa hîcrî: 1283) de nehîyeya Licê Hezan de ameyo dinya, roja 18 sibate 1951 de ancî Hezan de şîyo rehmet. Emedê Xasî ke erbabê ziwanê kurdkî (kirdî, kurmancî), tirkî, erebkî û fariskî yo, eynî wext de şaîr û roşinvîrêko pîl yê kurdan o, wextê xo demeyêk muderisî kerda, dima zî di serrî û di mengî muftîyîya Licê kerda. Badê ke cumhurîyet ronîyeno, vano “Meqamo ke ez tede bîya, hetanî nika Quran hakim bi. La nika ra pey Quran bi memur” û wezîfeyê xo ra îstîfa keno. Emrê xo hetanî peynî dewa xo hezan de vîyarneno.

Mewlidê Kirdî yê Ehmedê Xasî ke bi kirdkîyêka fesîh û zelale nusîyayo, goreyo ke Malmîsanij vano, kitabê yewin yê kurdan o ke mîyanê sînorê Kurdistanî de bi desturê resmî yê dewlete yew metbeaya moderne de ameyo çapkerdiş. Mewlidê Kirdî 16 qismî, 756 misra yê. Sey qalibê nuştişê mewlidan bi weznê “Faîlatun, Faîlatun, Faîlun” nusîyayo.

Peynîya Mewlidê Kirdî de Mela Fethulah Hesbîyê Sêrtî yew teqrîz nuşto. No Mela Fethulah, lajê Mela Umerê Mela Ebdulahê Mela Xelîlê Sêrtî yê menşurî yo. Mela Fethulah, eynî wext de seydayê Bedîuzeman Seîdê Kurdî yo zî. Goreyo ke Abdulqadir Badillî vano, êyê ke leqebê “bedîuzeman”î nayo Seîdê Kurdî wa, no Mela Fethulah Hesbî yo.

Kunye: Ehmedê Xasî, Mewlidê Kirdî, Amadekar û Tadayîş: Roşan Lezgîn, Weşanxaneyê Nûbiharî, Îstanbul 2013, 54 + 33 rîpelî + CD