Koma Sîya Korta Reyde Roportaj

Koma Sîya Korta: “Zazakî zonê ma wo, ma hebe nê zonî xo nas kerd.”

-Ma bi xeyr, ma wezanî ke şima tayê nêzdî ra bişinasnîme. Şima kotî ra yê?

Sîya Korta: Xêr bi silamet. Ma Gimgim (Varto) de, dewa Reqasa de amayîme dinya. Dewa ma de kirmanckî ameyene qese kerdene. Çê ma de pî û maya ma ma de zonê ma de qesey kerdêne. Yanî heyan mekteba verêne ma tirkî nêzanetine qese bikerîme. Serra 1995 ra tepîya ma çê xo bar kerd, amayîme Îstanbul, taxa Gazî. Nika jî Îstantabul de emrê xo ramenîme.

-Têkîlîya şima û muzîkî key dest pêkerde?

Umut: Mi serra 1997’de Koma Gimgimî de dest pêkerd. Wexto ke ez ama Îstanbul mi zaf goşdarîya ozgun muzîk û zazakî kerdêne. Hama ez zafêrî tesîrê kilamanê zazakî de mendêne. Hem welat ra teze visîyo hem zî bêrîya welatî…Yanî zonê ma mi rê tayîne nêzdî bî, ê kilama ez berdêne welat. Mi besteya xu ya verêne o taw viraşte. Nika ez tayêna heşarê nê karî yo, zaneno no kar çiqa cuya mi de muhîm o. Aye ra no kar çiqa destê mi ra bêro, çiqa îmkanê mi bibê honde dewam kena.

Yoldaş: Mi verên de zaf goştarîya Metin-Kemal Kahramanînan kerdêne. Yanî zaf tesîrê kilamanê înan mi ser o esto. Tabî ez hena jî zaf goştarîya muzîkê înan keno. Yanî ez şikîna vajî mi hebê tesîrê muzîkê Metin-Kemal Kahramanînan dest bi nê karî kerdo. Yanî hewesê min ê muzîkî nîya dest pêkerd. Aye ra tepîya ez şîya kursê temburî. Temburî ra dima, MKM de şîya kursê şanî. Serra 2005 de kursê temburî de min û di hevalanê xo ma pîya “Koma Berf”e saz kerde. Nêzdîyê di serrî ma zaf cayan de ca guret. Aye ra dima 2008 de min û kekê xo ma SÎYA KORTA saz kerde.

-Şima kirmanckî muzîk virazenê. Hem kilamanê hunermendanê ma û hem zî şima bi xo zî kirmanckî besteyan virazenê û wanenê? Çira kirmanckî, yanî semedê nê weçînayîşî çi bî?

Sîya Korta: Her çî ra ver, zazakî zonê ma wo, ma hebe nê zonî xo nas kerd. Reyna ma xo hebe nê zonî tayêne rehet îfadê kenîme. Her kesî rê zonê xo rindek o, zonê xo weş o. Ma rê jî no zon rindek o, no zon weş êno. Ma wazenîme ke zonê ma jî zê zonanê bînan her het ra aver şoro. Ma gore îmkananê xo hebê muzîkî nê virazenîme. Derheqê zonî -tabî hetê muzîkî ra- çiqa ke ma dest ra ame xebetînîme. Kilamanê ma yê kanan, ma vajîme kilamê ke dewan de, veyvan de amêne vatene, ma ê tayê kerdî top, muzîk û qeydeyê înan teze virazenîme. Lewê nînan de ma jî zonê ma de kilama misnenîme. Zaf cayan de zî nê kilaman û besteyanê xo wanenîme.

-Muzîkê kirmanckî de şima xo rê kamcîn hunermendan nimûnê vînenê û reyna en zaf tesîrê kamcîn hunermendan şima ser o esto?

Sîya Korta: Seke ma va, en zaf tesîrê Metin-Kemal Kahramanînan ma ser o esto. Hama tarzê ma zê înan nîyo. Yê ma tayêna zele-meleyê xo zaf o. Reyna Mîkaîl Aslan, Umut Altinçag, Emekçî, Şivan Perwer, Nîzamedîn Arinç, tesîrê nê hunermenda zî ma ser o bîyo.

-Şima xebata xo ya muzîkî kamcîn cayan de dewam kenê?

Sîya Korta: Zafêrî ma taxa Gazî û tayê cayanê Îstanbulî de programan virazenîme. Yanî ma vajîme, veyvan de, tayê yakerdişê dezgeyan de, Newroz de, Yewê Gulane de felan... Tabî gorê îmkananê xo ma şîme teberê Îstanbulî zî. Şonîme...

-Tarzê muzîkê şima çi yo? Wazenî senî muzîk bikerî?

Sîya Korta: Modern etnîk -otantîk- muzîk virazenîme. Ma wazenîme ke hem zonê xo û hem jî muzîkê xo bidîme naskerdiş. Wa zonê ma no het ra jî aver şoro.

-Derheqê rewşa muzîk û zonê kirmanckî de senî fikirîyenê?

Sîya Korta: Ewro goreyê vizêrî zonê ma cayê de rind der o. Heya, rapora UNECOyî de nameyê zonê ma jî esto hama miletê ma endî heşarê zonê xo bîyo. Hem hetê muzikî ra hem jî hetê edebîyatî ra. Mesela, nê serranê peyênan de ma rind vînenîme ke kursî, albumî, kitabî, rojnameyî, weşanxaneyî bîyê ya, bîyê zêde. Roj bi roje jî benê zaf. No kar nîya ro, yanî ma çiqa zonê xo ra wayîr bivejîme, miletê ma jî sîya ma de hondê wayîr vejîno.

-Teberê muzîkî şima çinayî de benê eleqedar?

Sîya Korta: Yanî teberê muzîkî de ma zaf çîyan de eleqedar nêbenîme -tabî bê karê teberî. Çiqa ke wextê ma esto muzik ser ra ma xebetînîme.

-Naye ra dime çi projeyê şima estê?

Sîya Korta: Ma xeylê waxto kirmanckî ju albûm ser ra xebetînîme. Hama-hama endî qedîno. Tabî vate û muzîkê kilaman kulî aîdê ma wo. Yanî nika karê ma teyna no album o. Xêrî ser, ma waxto nêzdî de nê şima de jî kenîme pare.

-Seba roportajî zaf sipas kena û xebata şima de serkewtene wazena. Weşîye de bimanê.

Sîya Korta: Ma zaf teşekur kenîme. Weşîye de bimanê.

KILAMANÊ KOMA SÎYA KORTA RA

ÇERÇÎ

Low bêrê bêrê bêrê

çerçî amo dewe

low bêrê bêrê bêrê

paloçî amo dewe

postê mal-dawarî,

ron-doraq bîyarê

cayê dîna de

kap-qaçaxanê teza bêrê