"Zonê xo xo vîr a mekerî!"

-Bikilmîye Hasan Alî  kam o?

Hasan Alî: Ez serra 1977 de, Erzingan de amaya dinya. Keyeyê ma de zonê ma amêne qiseykerdiş. Zonê ma pîrika mi bi xo musna mi. Ez Îstanbul de bîya pîl. Mekteba verêne û mekteba mabêne Îstanbul de, lîse zî mi Çanaqele de wende. Dima lîse, mi Universîteya Trakya qezenc kerde, mamostatîya sinife wende û ez bîya mamostayê sinife. Nika Taxa Gazîyî ya Îstanbulî de mamostatîye kena. Zewecîyaye ya û jû çêna mi esta; nameyê aye zî Zerya ya.

-To senî yan zî çi şertan de û bi hîsanê senînan dest bi karê muzîkê kirmanckî kerd?

Hasan Alî: Key ke ti goş nana zonê xo ser zonê maye to rê zaf rindek êno. Zaf pê qayîl bena, vana ez zonê xo de kilaman vacerî. Çunke hetê kilaman ra zonê ma zaf dewlemend o. Nê zî zaf muhîm ê. Reyna nê kilamî şonê weşê mi. Yanî tesîrê nînan mi ser o zaf o. Ez wazena zonê xo de kilaman vajerî. Xora zonê ma sînorê vîndîbîyayene der o. Ez nêwazena zonê ma vindî bo. Çiqas ke mi dest ra ame ez bixebetî seba şarê xo. Mi kî hênî kerd.

-Nê karê muzîkî de kamcîn hunermnend û şaîran to ser o zaf tesîr kerd?

Hasan Alî: Verê cû, Hozan Serdar, Hozan Rençber, Hozan Emekçî mi de tesîr kerd la badêna ez musane kilamanê Aram Tigran û Nîzamedîn Ariçî. Nika zî ez kilamanê Ozan Serdarî ra zaf hes kena.

-To nameyê albumê xo “Şêmûge” no pa. Çinayî ra to no name na albumê xo ra. Yanî seba to “Şêmûge” êna çi mana?

Hasan Alî: Mi albumê xo "Şêmûge" de va "berê xo akerîn seba rî şêmûge kerdiş rê ameyîme". Şêmûge, jû îtîqad a, jû sewda ya. Şêmûge, şêmûga zonî ya, zon rûmet o, rûmetê xo ra wayîr bivejîme. Na şêmûge, şêmûga birayî ya. Şêmûge teyna çêber de çin a her çî de esta…

-Tarzê muzîkê to çi yo?

Hasan Alî: Tarzê muzîkê mi melez o, zereyê muzîkê mi de her çi esto. Kulturê ma de hunermendê ma zafêrî bi temburan kilaman vanê. La mi hênî nêkerd. Muzîkê mi de kilamê zonê ma, kulturê ma esto, hama enstrumanê şarî kî estê: pîyano, saksafon, kemane. Zobîna tarz beno hayleme, blues, jazz, reggia her çi esto.

-Albumê to “Şêmûge” eleqeyêko senî dî?

Hasan Alî:Albumê mi “Şêmûge” zaf eleqeyêde girs dî. Waxto nêzdî de ma çapo diyin zî kerd. Şarê ma berxudar bo.

-Ti rewşa muzîkê kirmanckî senî vînenî?

Hasan Alî: Ez rewşa muzîkê ma rind vînena. Nika hunermendê ma bîyê zaf û eseranê hecayaninan virazenê. No çîyêde zaf rind o. Kilaman vanê zonê xo de. Seba zonî û seba kulturê ma no rind o. Tabî teyna muzîk ney, na xurtbîyayene seba edebîyatê ma zî rind a. Yanî cayêde na tesîrê ê hetî zî kena. Hunermendê neweyî, kilamê neweyî; reyna kitabî: şanikî, hîkayeyî û romanî zonê ma de roj bi roj benê zêdê. Xortê ma zonê xo ra hes kenê, musenê û ê rê wayîr vejînê. Yanî game bi game zonê ma vejîyeno raştîye.

-Bê muzîkî ti çinayî de eleleqadar benî?

Hasan Alî: Ez bê karê muzîkî mamostayîye kena. Zobîn kar û gureyê mi pêro muzîk o. Yanî çiqas ke mi dest ra ame ez muzîkî ser o xebetîna.

-Naye ra tepîya ti wazenî hetê muzîkî ra çi kar bikerê? Yanî na babete de çi projeyê to estê?

Hasan Alî: Dima “Şêmûge” ma jû albumêde bîn viraşt. Nameyê albumî "Az ra bi azî kilamê zazakî" Nê albumî de mi hîrê kilamî vatî: "Pûçê sipî", "Fermanê Dêrsimî" û"To rê vana". Nêzdî de jû projeyê min o bîn esto. Kilamê ke seba zerrî ameyê vatiş, înan ana têlewe. Hama hama album amade yo. Nameyê nê albumî mi "Zerrî ya" na pa. Nê albumî de şeş kilamê kırmanckî, hîrê kilamî kurmanckî û reyna hîrê kilamî zî tirkî yê. Zereyê kilaman de teyna çalgiyê kulturê ma esto.

-Ti wazenî çi mesajî bidê goşdaranê xo?

Hasan Alî: Zonê xo xo vîr a mekerî! Biwanê, goştarîya zonê xo bikerê. Kamê ke kirmanckî kilaman vanê, kitaban vejenê înan rê wayîr bivejîyê. "Newepel” û ê weşananê ma yê bînan bicêrê, biwanê û wayîr bivejîyê. Dest biderê destê ma…

-Seba nê roportajî zaf zaf sipas kena û xebatanê to de serkewtene wazena. Weşîye de bimane...

Hasan Alî: Ez zaf sipas kena berxudar bê. Şima kî bimanê weşîye de.*

______

* No roportaj "Newepel, Rojnameyo kulturî yo 15 roje, Hûmare 46, Diyarbekir, 01-15 Sibate 2013, r. 4" de weşanîyayo.